Wiewiórka pospolita (Sciurus vulgaris)

Gryzoń z rodziny wiewiórkowatych. Długość ciała 20–25 cm, ogona 15–20 cm, waga 230–450 g. Ubarwienie bardzo zmienne, od lisiorudego, żółtawo- lub ciemnobrunatnego do niemal czarnego; ogon bardzo puszysty; uszy zimą z długimi pędzelkami włosów; kończyny tylne dłuższe i silniejsze od przednich.

Występuje w całej Europie, oprócz Islandii i wysp śródziemnomorskich, w północnej Azji. Zamieszkuje lasy liściaste, mieszane i iglaste, parki, ogrody.

Prowadzi nadrzewny, aktywny tryb życia dniem; bardzo zręcznie wspina się i skacze; najczęściej żyje pojedynczo; gniazda buduje z chrustu w rozwidleniach gałęzi, czasami w dziuplach drzew lub w gniazdach gawronich; w okresie rui dzikie pogonie samców i samic; zapasy żywności gromadzi w dziuplach lub zakopuje w ziemi; nie zapada w sen zimowy.

Jej pokarm stanowią nasiona drzew, orzechy, jagody, grzyby, kora, pąki, pędy, ale także i owady, jaja ptasie, pisklęta.

Wróbel domowy (Passer domesticus)

Gatunek z rodziny wikłaczy, podrodziny wróbli. Długość ciała ok. 17 cm, waga ok. 30 g. U samca kark kasztanowaty, wierzch głowy szary lub (u niektórych pogatunków koloru karku), na przedniej stronie szyi czarny krawat, policzki i spód ciała białawe, płaszcz niejednolity, rdzawokasztanowaty i szaroczarniawy, kuper szarobrunatny, na skrzydle wyraźny biały prążek i drugi, niewyraźny płowy; jesienią barwy te są przytłumione przez płowe i białawe zakończenia piór. Samica z wierzchu szrobrunatna z ciemniejszą plamistością, od spodu jaśniejsza, brudnoszara.

Zamieszkuje przede wszystkim najbliższe sąsiedztwo zabudowań ludzkich. Odżywia się nasionami, wiosną również owadami. Gnieździ się w szczelinach budynków, dziuplach, a także w odkrytych gniazdach, umieszczonych w dzikim winie pokrywającym budynki lub na drzewach; gniazda są dużymi, kulistymi budowlami składającymi się ze słomy, pierza, suchych traw, szmat, papieru.

Występuje w Eurazji, bez Chin, Półwyspu Indochińskiego i pólnocno-wschodniej Syberii; gnieździ się też w północnej Afryce. Sztucznie wprowadzany w Australii, na Nowej Zelandii, całej północnej i większej części południowej Ameryki.

Wrona siwa (Corvus corone cornix)

Ptak z rodziny krukowatych; długość ciała ok. 50 cm, waga ok.700 g. Ubarwienie tułowia szare, reszta upierzenia czarna, dziób i nogi czarne. Zamieszkuje najchętniej brzegi lasów i zadrzewienia śródpolne. W okresie polęgowym spotykana często na polach, wysypiskach śmieci, na brzegach zbiorników wodnych. Żywi się zarówno pokarmem zwierzęcym (drobne ssaki, jaja i pisklęta ptaków, owady), jak i roślinnym (rozmaite nasiona, w tym nasiona zbóż), a także wszelkimi odpadkami. Gnieździ się pojedynczo na drzewach. Gniazdo buduje z patyków, wylepia ziemią i wyścieła trawami, perzem.

Występuje w Europie od Włoch i Niemiec do Uralu; inne szaro ubarwione podgatunki wrony zasiedlają zachodnią Syberię, Azję Mniejszą i Egipt. W Polsce jest pospolitym ptakiem lęgowym, w zimie i w okresie wędrówek liczniejsza niż latem. Gatunek objęty jest ochroną częściową.

Trzmiel ziemny (Bombus terrestris)

Gatunek z rodzaju żądłówek. Charakteryzuje się żółtym przedpleczem oraz czarnym odwłokiem z żółtym paskiem, koniec odwłoka biały. Osiąga długość do 28 mm. Buduje gniazda w ziemi, w starych chodnikach lub gniazdach zrobionych przez gryzonie lub krety. Spotykany na otwartych przestrzeniach, łąkach, polach i w lasach.

Ślimak winniczek (Helix pomatia)

Największy rodzimy ślimak. Skorupa brązowa, ma maksymalnie 5 zwojów. Zamieszkuje świetliste, wilgotne lasy liściaste i mieszane, ogrody, parki, łąki, winnice. Skorupa, która może być zamykana krzepnącą błoną ze śluzem, chroni ślimaka przed suszą i wrogami. Podczas snu zimowego w ziemi (X–IV) jest zamknięta wapienną pokrywą. Winniczek pełznie do przodu, tak jak wszystkie ślimaki lądowe, po przezroczystym śluzie, dzięki falującemu ruchowi nogi. Odżywia się ziołami i zielonymi częściami roślin. Obojnak; zapłodnienie krzyżowe dokonuje się podczas „gry miłosnej” z użyciem tzw. strzałki miłosnej. Okres kopulacji przypada na V–VII. 40–60 jaj wielkości ziarnka grochu zostaje złożonych do wydrążonej w ziemi jamki; po kilku tygodniach wykluwają się młode ślimaki. Dojrzałość płciową uzyskują dopiero po 3–4 latach. Żyją 6 lat.

Szpak (Sturnus vulgaris)

Gatunek z rodziny szpaków. Długość ciała ok.22 cm, waga ok.75 g. Ogon krótki, skrzydła ostre. Świeże upierzenie jesienią czarne z białymi i białopłowymi perełkami; wiosną, po wytarciu się perełek — prawie jednolicie czarne z metalicznym połyskiem, szczególnie wyraźnym u samca; niewyraźne perełki występują jeszcze na wierzchu ciała. W okresie godowym dziób żółty, nogi czerwonawobure. Młode ptaki do jesieni szare z rozjaśnieniem na podgardlu, dziób i nogi mają rogowoszare. Zamieszkuje wszędzie tam, gdzie znajdzie miejsce do założenia gniazda: w dziupli, pod dachem lub w budce lęgowej, unika jednak wnętrza zwartych kompleksów leśnych.

W okresie lęgowym odżywia się owadami, głównie zbieranymi na ziemi; niszczy znaczne ilości drutowców, stonki, a w okresach masowego pojawu — inne szkodniki, również nadrzewne.

Jest gatunkiem bardzo towarzyskim, przez większą część roku przebywającym w stadach, osiągających w miejscach noclegowych liczebność do kilkuset tysięcy osobników.

Występuje w prawie całej Europie (z wyjątkiem północnej Skandynawii), także od Azji Mniejszej do Pakistanu i w części Azji Środkowej. Zimuje od zachodniej Europy i północnej Afryki po zachodnie Indie.

Sroka pospolita (Pica pica)

Ptak z rodziny krukowatych. Charakteryzuje się metalicznym połyskujące czarno-białym upierzeniem i długim, schodkowatym ogonem. Zasiedla otwarte tereny uprawne z pojedynczymi drzewami, krzewami, zagajnikami, obrzeża lasów, wsie i miasta. Często biega po ziemi, zręcznie porusza się po gałęziach, lot jej wydaje się trochę niezgrabny. Głos jej jest cichy, kraczący. Wydaje skrzekliwe „czek-czek”. Zjada owady i ich larwy, pająki, ślimaki, płazy, małe ssaki, jajka i młode ptaki, owoce, nasiona, odpadki i padlinę. Jak wszystkie ptaki należące do tej rodziny jest bardzo inteligentna. Mimo możliwości oswojenia jest bardzo płochliwa i w stosunku do człowieka bardzo ostrożna. Gniazdo, nakryte daszkiem, buduje wysoko na drzewach. Samica wysiaduje przez 17–18 dni 5–8 jaj. Po 22–28 dniach młode wylatują z gniazda.