Wydłużenie urlopu rodzicielskiego o 9 tygodni, zmiana podstawy wymiaru zasiłku macierzyńskiego, a także nowość, jaką jest urlop opiekuńczy – to najważniejsze zmiany dla młodych rodziców, które pod koniec kwietnia weszły w życie. Przeczytajcie i sprawdźcie, czy was nie dotyczą, a jeśli tak, to co trzeba zrobić, by dostać np. wyższy zasiłek macierzyński. W środę, 26 kwietnia, weszły w życie zmiany w zasiłkach. Oznaczają one wyższy zasiłek macierzyński, dodatkowe 9 tygodni urlopu rodzicielskiego, wprowadzenie urlopu opiekuńczego czy krótszy czas na wykorzystanie urlopu ojcowskiego. Nowelizacja przepisów wynika z wdrożenia unijnej dyrektywy „work life balance”. Co z zasiłkiem macierzyńskim? Jedna ze zmian dotyczy zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu rodzicielskiego. Okres urlopu się wydłużył o 9 tygodni: z 32 do 41 tygodni- w przypadku urodzenia lub przyjęcia na wychowanie jednego dziecka, z 34 do 43 tygodni - w przypadku urodzenia lub przyjęcia na wychowanie więcej niż jednego dziecka. W szczególnych warunkach zasiłek może być wypłacany przez 38 tygodni. np. gdy rodzina zastępcza (niezawodowa) przyjmie na wychowanie dziecko do lat 7 lub do 10 lat, jeśli dziecko ma odroczony obowiązek szkolny. Uwaga: dodatkowe 9 tygodni urlopu rodzicielskiego przysługuje tylko jednemu z rodziców. Jeśli więc ubezpieczona mama wykorzystała urlop rodzicielski w maksymalnym wymiarze, np. 32 tygodni lub 34 tygodni, to pozostałe 9 tygodni może wykorzystać już tylko ojciec. Kto ma prawo do dłuższego urlopu rodzicielskiego? Do dłuższego urlopu rodzicielskiego niż 41, 43 lub 38 tygodni mają prawo rodzice, którzy urodzą lub przyjmą na wychowanie dziecko z ciężkim i nieodwracalnym upośledzeniem albo nieuleczalną chorobą, która zagraża jego życiu, a które powstały w prenatalnym okresie rozwoju dziecka lub w czasie porodu. Jeśli dziecko ma specjalne zaświadczenie „Za życiem” rodzice będą mogli skorzystać odpowiednio z 65, 67 i 62 tygodni urlopu. Wyższy zasiłek macierzyński, dodatkowe 9 tygodni urlopu rodzicielskiego, wprowadzenie urlopu opiekuńczego, krótszy czas na wykorzystanie urlopu ojcowskieg - to zmiany ważne dla młodych rodziców. Fot. Pixabay Zmiana podstawy wymiaru zasiłku macierzyńskiego Już nie 80, a 81,5 proc. podstawy wymiaru zasiłku będzie wynosił zasiłek macierzyński za okres urlopu macierzyńskiego lub urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego i urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze (z wyjątkiem części przysługującej drugiemu z rodziców, czyli 9 tygodni). Ubezpieczona mama może otrzymywać zasiłek macierzyński w takiej samej wysokości przez cały okres jego pobierania tj. 81,5 proc. podstawy wymiaru zasiłku, o ile złoży tzw. „długi wniosek” o zasiłek macierzyński do 21 dni po porodzie albo po przyjęciu dziecka na wychowanie. „Długi wniosek” nie może dotyczyć 9 tygodni urlopu rodzicielskiego dla drugiego z rodziców. Za tę część urlopu zasiłek zawsze wynosi 70 proc. podstawy wymiaru zasiłku. Jeśli mama nie złoży wniosku o długi zasiłek macierzyński do 21 dni po porodzie albo przyjęciu dziecka na wychowanie, to zasiłek będzie wynosił 100 proc. podstawy wymiaru zasiłku za okres urlopu macierzyńskiego i 70 proc. podstawy wymiaru zasiłku za okres urlopu rodzicielskiego. W przypadku, gdy w pierwszym roku życia dziecka nie zostanie wykorzystany co najmniej jeden dzień zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu rodzicielskiego (na podstawie długiego wniosku), będzie możliwość złożenia wniosku o jednorazowe wyrównanie zasiłku za okres urlopu macierzyńskiego do 100 proc. podstawy wymiaru zasiłku. Za okres urlopu rodzicielskiego zasiłek macierzyński będzie przysługiwać w wysokości 70 proc. podstawy wymiaru zasiłku. Zasiłek na nowych zasadach – od kiedy? Co ważne rodzic, który 26 kwietnia 2023 roku pobierał zasiłek macierzyński za okres urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego lub urlopu rodzicielskiego, ma prawo do zasiłku na nowych zasadach pod warunkiem, że do 17 maja złoży wniosek o ustalenie nowej wysokości zasiłku. Jeśli tego nie zrobi, będzie otrzymywać zasiłek w dotychczasowej wysokości. - Ubezpieczony tata ma prawo do urlopu ojcowskiego przez 2 tygodnie. Może on być wykorzystany do ukończenia przez dziecko 2. roku życia, tylko wtedy gdy na 26 kwietnia ojciec miał prawo do urlopu ojcowskiego – informuje Krzysztof Cieszyński, rzecznik pomorskiego ZUS. - Jeśli prawo do urlopu ojcowskiego nabędzie od 26 kwietnia, to skraca się okres, w którym można go wykorzystać. Przysługujące 2 tygodnie będzie mógł wykorzystać do dnia, w którym dziecko skończy 12 miesięcy życia, albo dnia, w którym minie 12 miesięcy od uprawomocnienia się postanowienia o przysposobieniu dziecka, jednak nie dłużej niż do dnia, w którym dziecko skończy 14 lat – wyjaśnia Cieszyński. 5 dni urlopu opiekuńczego Od 26 kwietnia 2023 roku osobom, które podlegają ubezpieczeniu chorobowemu, przysługuje w ciągu roku kalendarzowego 5 dni urlopu opiekuńczego. Urlop ten można wykorzystać, aby zapewnić osobistą opiekę lub wsparcie osobie będącej członkiem rodziny lub zamieszkującej w tym samym gospodarstwie domowym, która wymaga opieki lub wsparcia z poważnych względów medycznych.Co ważne - za okresy niezdolności do pracy, przypadającej w czasie urlopu opiekuńczego, zasiłek chorobowy nie przysługuje. Opublikowano: 28.04.2023 14:06 Autor: Zygmunt Gołąb (z.golab@gdynia.pl) Zmodyfikowano: 28.04.2023 14:18 Zmodyfikował: Agnieszka Janowicz