W Kaszubskim Forum Kultury w Gdyni zebrało się kolegium redakcyjne wraz z redakcją miesięcznika „Pomerania” by przyznać Skry Ormuzdowe za rok 2022, wyróżnienia przyznawane od 1985 roku m.in. za propagowanie kaszubskiej kultury i Pomorza. Wśród siódemki laureatów znaleźli się m.in. znawca kaszubskiej kuchni i kaszubska influencerka. Przyznano też Stypendium im. Izabeli Trojanowskiej na rok 2023. Dofinansowywany m.in. przez Miasto Gdynię miesięcznik społeczno-kulturalny „Pomerania” ukazuje się już od 60 lat. Wydaje go Zarząd Główny Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego. Od roku 1985 miesięcznik przyznaje Skry Ormuzdowe, które jak to iskry, mają rozpalać miłość do kaszubszczyzny i Pomorza. Nazwa wyróżnienia pochodzi z napisanej literacką kaszubszczyzną w 1938 roku powieści działacza kaszubskiego Aleksandra Majkowskiego „Życie i przygody Remusa”. W epopei Majkowskiego, uznawanej za najważniejsze dzieło literatury kaszubskiej, Ormuzd (najwyższe bóstwo w religiach irańskich) jest symbolem dobrych sił działających w dziejach Kaszub. - Skra Ormuzdowa przyznawana jest od 1985 r. przez Kolegium Redakcyjne i zespół redakcyjny „Pomeranii” – za szerzenie wartości zasługujących na publiczne uznanie, pasje twórcze, propagowanie kultury kaszubskiej i innej pomorskiej, działania bez rozgłosu, przezwyciężanie trudnych środowiskowych warunków, społeczne inicjatywy w dziedzinie kultury – informuje redakcja. W tym roku Skry Ormuzdowe przyznano po raz 35. podczas obrad w Kaszubskim Forum Kultury w Gdyni. Spośród 12 kandydatur wybrano 7 laureatów, którzy otrzymają okolicznościową rzeźbę oraz dyplom.Bogumiła Fiałkowska - doceniona za wielkie bogactwo dokonań dla promocji Kociewia i Pomorza, co objawia się m.in. zaangażowaniem w prowadzenie zespołu „Lubichowskie Kociewiaki” oraz pracą edukacyjną z młodzieżą przy konkursach prozy i poezji kociewskiej, promocji wydawnictw kociewskich, a także organizacji spotkań z zasłużonymi działaczami lokalnej społeczności. Anna Gliszczyńska - regionalistka zaangażowana w propagowanie języka i kultury kaszubskiej. Nauczycielka języka kaszubskiego, gawędziarka zaangażowana w organizację i prowadzenie różnych konkursów związanych z kaszubszczyzną. Jest wielokrotną laureatką Wielewskiego Turnieju Gawędziarzy. Autorka serii kaszubskojęzycznych książek dla dzieci o Byciu herbu Kasztan. Dziennikarka prasowa (związana m.in. z „Pomeranią”, gdzie publikowała znakomite felietony) oraz radiowa.Janina Gliszczyńska - pochodzi z Przęsina k. Miastka. Jest rzeźbiarką, która niemal od dzieciństwa nieprzerwanie rozwija swoją pasję. Największą wiedzę o niej posiadają pracownicy Kaszubskiego Uniwersytetu Ludowego, gdzie od początku organizowanych tam plenerów brała w nich udział, a wiele jej prac stało się cenionymi eksponatami w różnych muzeach na terenie Kaszub i Pomorza. Profesjonaliści wysoko oceniają jej prace, wśród których znajdują się rzeźby o przeróżnej tematyce, np. rzeźba Chrystusa na sopockim hipodromie, Matki Boskiej w Sianowie, którą pielgrzymi zostawili w Ziemi Świętej. Jest autorką kilku stacji Drogi Krzyżowej, m.in. w Sianowie i Bytonii. Jej ptaszki są rozchwytywane na jarmarkach, a rzeźby nagradzane na wielu konkursach. Rafał Nowakowski - badacz i popularyzator kultury kuchennej Kaszub i Pomorza. Od 2015 roku prowadzi licznie obserwowaną na Facebooku stronę „Jedzenie na Kaszubach” poprzez którą promuje rozmaite, smaczne i niekiedy zapomniane przepisy kuchni kaszubskiej. Strona przyciąga i zarazem jednoczy ludzi, którym bliska jest kuchnia kaszubska. Dzięki codziennemu zaangażowaniu laureata, nie tylko poznajemy tajniki kuchni kaszubskiej, zasługą Rafała Nowakowskiego jest również obalanie „przepisów” fałszujących obraz kaszubskiej tradycyjni, czego przykładem jest choćby „kaszubski oscypek”. Laureat promuje również kaszubską kuchnię na niwie ogólnopolskiej, przede wszystkim wśród zawodowych kucharzy. Jest autorem „Leksykonu Kuchni Kaszubskiej”, który jest zbiorem informacji o dziedzictwie kulinarnym Kaszub. Gertruda Stanowska - regionalistka i pasjonatka w jednej osobie. Zaangażowana w utrwalenie materialnego dorobku Kociewiaków, ale przede wszystkim uświadomienie im znaczenia własnego dorobku, własnej tradycji oraz własnej kultury. Kształtowanie tożsamości kociewskiej jest istotnym celem aktywności laureatki, ciągle aktywnej, chociaż od kilku lat przebywającej na emeryturze. W latach dziewięćdziesiątych XX w. tworzyła zręby edukacji regionalnej na Kociewiu. Jednym z najnowszych dowodów nieustającej aktywności Gertrudy Stanowskiej jest współorganizacja Walnych Plachandrów, czyli Zjazdów Kociewiaków i Sympatyków Kociewia, które odbyły się w latach 2018, 2019, 2021. Jest pomysłodawczynią nagrody Perełka Kociewia, wręczanej w czasie Walnych Plachandrów młodym uzdolnionym artystom, naukowcom, społecznikom, sportowcom, którzy swoją działalnością promują małą kociewską ojczyznę.Karolina Stankowska - kaszubska influencerka. Została doceniona za bardzo oryginalną i póki co niepowtarzalną promocję języka kaszubskiego. Ma już bardzo liczną rzeszę widzów w mediach społecznościowych. Przyciąga do kaszubszczyzny nawet tych, którzy słabo znają ten język, ale są zainteresowani tą atrakcyjną formą jego prezentacji.Krzysztof Tyborski - mieszkaniec gm. Konarzyny (pow. chojnicki), prowadzący gospodarstwo rolne. Od kilkunastu lat aktywnie działa na niwie popularyzacji historii okolic Konarzyn – Gochów, pogranicza Kaszub i Borów Tucholskich oraz szeroko rozumianego Pomorza Gdańskiego. W połowie lat 2000. był współzałożycielem lokalnego Stowarzyszenie na rzecz Rozwoju Ziemi Konarzyńskiej „Konar" a w 2020 roku z grupą pasjonatów historii założył Stowarzyszenie Historyczne „OSORYA”, którego nazwa nawiązuje do herbu familii Konarskich, dawnych dziedziców Konarzyn. Stypendium im. Izabeli Trojanowskiej Doroczne obrady kolegium redakcyjnego i redakcji „Pomeranii” to też moment przyznania Stypendium im. Izabeli Trojanowskiej (pierwszej redaktorki naczelnej czasopisma).Fundusz Stypendialny im. Izabelli Trojanowskiej powołano na mocy uchwały prezydium Zarządu Głównego Zrzeszenia Kaszubsko-Pomoskiego. Stypendium – zgodnie z wolą fundatorki, zapisaną w testamencie – przeznaczone jest dla młodych osób, podejmujących pracę w zawodzie dziennikarskim, w szczególności w dziennikarstwie telewizyjnym, pochodzących z Kaszub i zaangażowanych w specyfikę kaszubskiej ojczyzny. O stypendium mogą się ubiegać osoby, zajmujące się tematyką regionalną i posiadające pewien dorobek dziennikarski. Majątek Funduszu stanowią środki, pochodzące z zapisu testamentalnego Izabelli Trojanowskiej oraz dotacje i darowizny na rzecz Funduszu. Od 2014 r. stypendium przyznaje Kolegium Redakcyjne „Pomeranii”.Laureatką Stypendium im. Izabeli Trojanowskiej na rok 2023 została Paulina Węsierska, której praca skupia się na tematyce regionalnej. W dodatku „Najô Ùczba”, dodatku edukacyjnym miesięcznika „Pomerania” zostało opublikowanych kilka jej autorskich scenariuszy lekcyjnych (np. „Jeden je swiat, lëdzy i diôbłów, bò diôblë to są leno taczi…” – pòstac diôbła w Sądze Nieòstatecznym Lecha Bądkòwsczégò) oraz propozycje zabaw ludowych (np. Bãdzemë robilë kòsy, kòsy! – kòsynka), które można wykorzystywać na lekcjach języka kaszubskiego.Laureatka przygotowywała tłumaczenia do dwujęzycznego magazynu przedstawiającego współczesne życie społeczności kaszubskiej pt. „Farwë Kaszëb”. W ramach pracy w Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej w Wejherowie pracuje nad tekstami (transkrypcje i tłumaczenia) dot. relacji świadków historii w ramach projektu Kaszubski Spichlerz Pamięci. Fragmenty przeprowadzonych przez nią wywiadów ukazują się także na łamach miesięcznika „Pomerania”. Jest redaktorką autorskiego programu w ramach projektu „Kaszëbsczi dlô dozdrzeniałëch”, którego pomysłodawcą było Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie. Do tej pory opublikowanych zostało 30 odcinków, które są lekką, przyjemną, niekiedy zabawną formą nauki języka kaszubskiego. Opublikowano: 28.02.2023 08:00 Autor: Przemysław Kozłowski (p.kozlowski@gdynia.pl)