Stańcie do apelu – Grudzień 1970

Wspomnienie tragicznych wydarzeń sprzed 54 lat zgromadziło dziś o poranku przedstawicieli władz, wojska, związkowców i mieszkańców Gdyni. Tuż przed wschodem słońca, przy blasku zniczy i dźwiękach apelu pamięci padały nazwiska ofiar, których los na zawsze wpisał się w historię naszego miasta. Deszcz mieszał się ze łzami wzruszenia, a składane wieńce i salwa honorowa przypomniały, że ich poświęcenie nie zostało zapomniane. Tak uczczono pamięć ofiar Grudnia '70 – ludzi, którzy zginęli, walcząc o lepsze jutro.

Dzień 17 grudnia w Gdyni zaczyna się zawsze o świcie, w symbolicznym momencie, gdy w 1970 roku do strajkujących stoczniowców padły śmiertelne strzały.

Kobieta z biało-czerwoną szarfą trzyma znicz
Podczas uroczystości złożono wieńce oraz zapalono znicze, oddając hołd ofiarom grudniowych wydarzeń (fot. Karol Stańczak)

Pracownicy Stoczni im. Komuny Paryskiej zostali wezwani do powrotu do pracy po wcześniejszym strajku, ale zamiast otwartych bram fabryki, czekały na nich oddziały wojska i milicji. Na rozkaz władz otworzono ogień do idących do pracy ludzi, w większości młodych robotników, którzy nie stanowili zagrożenia. Tragiczne wydarzenia, w których zginęło 18 osób, a wielu zostało rannych, na zawsze zapisały się w pamięci miasta jako symbol brutalności władzy wobec własnych obywateli.

Hołd dla bohaterów

Mimo niesprzyjającej pogody, na miejscu zgromadziły się dziesiątki osób. Wśród nich stoczniowcy, bezpośredni świadkowie grudniowych wydarzeń, przedstawiciele Marynarki Wojennej, parlamentarzyści, samorządowcy, członkowie „Solidarności”, uczniowie, harcerze, a także wielu mieszkańców miasta. Uwagę przyciągały liczne sztandary, które dumnie powiewały, symbolizując pamięć o poległych.

Liczne poczty sztandarowe stanowiły ważny element uroczystości upamiętniających Grudzień' 70 (fot. Karol Stańczak)

Jednym z najbardziej poruszających momentów uroczystości był apel pamięci. Wywoływano nazwiska ofiar Grudnia '70, wraz z ich wiekiem, co wprowadziło szczególny nastrój zadumy. Na liście znajdowali się bowiem także bardzo młodzi ludzie – rówieśnicy dzieci, które z uwagą przysłuchiwały się ceremonii.

Po apelu pamięci oddano salwę honorową, która rozbrzmiała nad miejscem tragicznych wydarzeń. Następnie Jacek Siewiera, sekretarz stanu, szef Biura Bezpieczeństwa Narodowego odczytał list od prezydenta Andrzeja Dudy, który podkreślił znaczenie Grudnia '70 w historii polskiej drogi do demokracji i oddał hołd wszystkim, którzy w tamtym czasie walczyli o godność i prawa pracownicze.

Mężczyzna przemawia do publiczności, w tle żołnierz Marynarki Wojennej i harcerka oraz pomnik Ofiar Grudnia '70
Jacek Siewiera, sekretarz stanu, szef Biura Bezpieczeństwa Narodowego odczytał list od prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej Andrzeja Dudy (fot. Karol stańczak)

Głos zabrał również przedstawiciel NSZZ „Solidarność”, którego przemówienie nawiązywało do wartości wolności, odwagi i wspólnoty, jakie reprezentowali stoczniowcy. Podkreślił, że ich ofiara nie poszła na marne i jest wciąż żywym symbolem dążenia do lepszego świata.

Mężczyzna przemawia przed publicznością
Roman Kuzimski, przewodniczący międzyzakładowej komisji NSZZ „Solidarność” Stoczni Gdynia (fot. Karol Stańczak)

Światło pamięci

Uroczystość zakończyła się składaniem wieńców i zapaleniem zniczy przed pomnikiem Ofiar Grudnia '70. Swoją obecnością mieszkańców Gdyni reprezentowali wiceprezydentka Oktawia Gorzeńska, wiceprezydent Maciej Zielonka, sekretarz miasta Łukasz Kobus, dyrektor Mariusz Bzdęga oraz radni.

Żołnierz Marynarki Wojennej składa wieniec kwiatów pod pomnikiem, za nim stoją przedstawiciele władz miasta

Żołnierz Marynarki Wojennej składa wieniec kwiatów pod pomnikiem, za nim stoją przedstawiciele władz miasta

Przedstawiciele Gdyni złożyli wieniec pod Pomnikiem Ofiar Grudnia '70 (fot. Karol Stańczak)

Symboliczne światło zniczy oświetliło pomnik, w milczeniu przypominając, że wydarzenia Grudnia '70 na zawsze pozostaną częścią tożsamości Gdyni. Wspólna refleksja nad tragiczną przeszłością wzmocniła przekonanie, że ofiara młodych ludzi nie była daremna.

Ulice Gdyni pamiętają

Przed 54 laty strajki rozlały się sprzed stoczni na całe miasto. Znalazło to swoje odzwierciedlenie w wieczornych uroczystościach i poprzedzonym mszą św. przemarszu ulicami Gdyni sprzed kościoła Najświętszego Serca Pana Jezusa przed znajdujący się na Placu Wolnej Polski pomnik Ofiar Grudnia 1970, tzw. Gdyńskie Krzyże.

osoby maszerujące ulicą i niosące sztandary oraz znicze

osoby maszerujące ulicą i niosące sztandary oraz znicze

Uczestnicy uroczystości przemaszerowali ulicami Gdyni (fot. Jakub Winiewski)

U stóp pomnika wicewojewoda pomorski Emil Rojek, prezydent Gdyni Aleksandra Kosiorek, przewodniczący Rady Miasta Tadeusz Szemiot oraz radni miasta, a także samorządowcy, przedstawiciele NSZZ „Solidarność” i mieszkańcy Gdyni oddali hołd ofiarom, składając kwiaty i zapalając znicze, a żołnierze Marynarki Wojennej także odczytując Apel Pamięci oraz oddając salwę honorową.

Aleksandra Kosiorek przemawia obok pomnika

Prezydent Gdyni Aleksandra Kosiorek przemawiająca przy pomniku (fot. Jakub Winiewski)

Wicewojewoda pomorski Emil Rojek w swoim przemówieniu podkreślał, że pamięć o wydarzeniach z grudnia 1970 r. łączy wszystkich Polaków. Głos zabrała również prezydent Gdyni Aleksandra Kosiorek.

Spotkaliśmy się, aby uczcić pamięć tych, którzy 54 lata temu w Gdyni zapłacili najwyższą cenę za odwagę i dążenie do sprawiedliwości – mówiła Aleksandra Kosiorek, prezydent Gdyni. – Niech ta pamięć będzie dla nas źródłem siły i przestrogi, a przede wszystkim zobowiązaniem do budowania dialogu opartego na szacunku i solidarności.

Symbolem patriotyzmu i pamięci o ofiarach komunistycznego terroru były liczne biało-czerwone flagi powiewające nad miejscem uroczystości. Obecni w Gdyni delegaci z powiatu konińskiego rozwinęli wyjątkową, 54-metrową flagę Polski, włączając się w ten sposób w upamiętnienie wydarzeń sprzed 54 lat.

biało-czerwona flaga, przez którą przebija się światło zniczy

biało-czerwona flaga, przez którą przebija się światło zniczy

Przez biało-czerwoną flagę przebijało się światło zniczy zapalonych dla upamiętnienia ofiar Grudnia '70 (fot. Jakub Winiewski)

Grudzień '70 – lekcja odwagi i solidarności

Dzisiejsze uroczystości pokazały, że pamięć o Grudniu '70 jest wciąż żywa. Wspominając ofiary tamtych wydarzeń, gdynianie oddają hołd tym, którzy odważyli się przeciwstawić niesprawiedliwości i walczyć o lepsze jutro. To nie tylko wspomnienie tragicznych chwil, ale także przypomnienie, że wolność i solidarność nie są dane raz na zawsze. Warto o nie dbać każdego dnia – w małych i dużych gestach.

Galeria zdjęć

Hołd dla bohaterów

Światło pamięci

Ulice Gdyni pamiętają

Grudzień '70 – lekcja odwagi i solidarności

Galeria zdjęć

NSZZ "Solidarność" był głównym organizatorem uroczystości pod Pomnikiem Ofiar Grudnia '70 (fot. Karol Stańczyk)

Licznie zgromadzone poczty sztandarowe stanowiły ważny element uroczystości (fot. Karol Stańczyk)

Na ochodach obecni byli naoczni świadkowie wydarzeń z Grudnia '70. Uczestnicy strajku złożyli wieniec przy pomniku. Na zdjęciu od prawej: Jerzy Miotke, Sławomir Dzięgielewski, Henryk Różański, Jerzy Kowalczyk (fot. Karol Stańczyk)

W uroczystości wzięła udział Posłanka na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej Dorota Arciszewska-Mielewczyk (fot. Karol Stańczyk)

Posłanka na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej Wioleta Tomczak złożyła kwiaty pod Pomnikiem Ofiar Grudnia '70 (fot. Karol Stańczyk)

Reprezentacja Marynarki Wojennej RP złożyła kwiaty pod pomnikiem Ofiar Grudnia '70 (fot. Karol Stańczyk)

Kompania Reprezentacyjna Marynarki Wojennej (fot. Karol Stańczyk)

Znicze są symbolem pamięci o ofiarach wydarzeń z 17 grudnia (fot. Karol Stańczyk)

Flagi upamiętniające wydarzenia z Grudnia '70 można zaobserwować w wielu miejscach w całym mieście (fot. Karol Stańczyk)

Ważną częścią uroczystości był przemarsz ulicami Gdyni (fot. Jakub Winiewski)

O wydarzeniach sprzed 54 lat przypominają drzwi, na których niesiono ciało zastrzelonego Zbyszka Godlewskiego (fot. Jakub Winiewski)

W uroczystości wzięły udział także osoby, które 54 lata temu strajkowały w Gdyni (fot. Jakub Winiewski)

Podczas uroczystości głos zabrał wicewojewoda pomorski Emil Rojek (fot. Jakub Winiewski)

Prezydent Gdyni, Przewodniczący Rady Miasta oraz radni złożyli przed pomnikiem kwiaty w imieniu mieszkańców miasta (fot. Jakub Winiewski)

Kwiaty złożone przed pomnikiem upamiętniają ofiary Grudnia '70 (fot. Jakub Winiewski)

W hołdzie ofiarom Grudnia '70 żołnierze oddali salwę honorową (fot. Jakub Winiewski)

Warunki pobierania