Społeczeństwo

Polskie okręty a D-Day. Poznaj historię na wystawie

Uczestnicy uroczystego otwarcia wystawy „D-Day. Okręty polskiej Marynarki Wojennej w operacji desantowej w Normandii” oglądający ekspozycję (fot. Magdalena Czernek)

Uczestnicy uroczystego otwarcia wystawy „D-Day. Okręty polskiej Marynarki Wojennej w operacji desantowej w Normandii” oglądający ekspozycję (fot. Magdalena Czernek)

6 czerwca będziemy obchodzić 80. rocznicę największej operacji desantowej w dziejach. Rozegrała się ona w Normandii. W prowadzonych tam działaniach brali udział również polscy marynarze, żołnierze oraz polskie okręty. O tym, jaki był ich wkład, można się dowiedzieć na wystawie przygotowanej przez Wojskowe Biuro Historyczne i Muzeum Marynarki Wojennej. Ekspozycja „D-Day. Okręty polskiej Marynarki Wojennej w operacji desantowej w Normandii” znajduje się na nabrzeżu Pomorskim i będzie dostępna do 31 sierpnia.


D-Day to dzień lądowania aliantów w Normandii. Operacja rozpoczęła się 6 czerwca 1944 roku. Zatem za kilka dni przypada 80. rocznica tego ważnego wydarzenia. W operacji aktywnie uczestniczyła polska Marynarka Wojenna i siły powietrzne, a w kolejnej fazie również siły lądowe – 1. Dywizja Pancerna dowodzona przez gen. Stanisława Maczka. Zaangażowane były także statki Polskiej Marynarki Handlowej.

Więcej na ten temat można się dowiedzieć, oglądając wystawę „D-Day. Okręty polskiej Marynarki Wojennej w operacji desantowej w Normandii”. Przygotowali ją Wojskowe Biuro Historyczne i Muzeum Marynarki Wojennej we współpracy z Wojskowym Archiwum w Gdyni. Ekspozycja stanęła przy nabrzeżu Pomorskim, obok słynnego niszczyciela ORP „Błyskawica”. Jej uroczysta inauguracja odbyła się w poniedziałek, 3 czerwca. Uczestniczyli w niej m.in. przedstawiciele rządu, wojska, muzealnicy czy mieszkańcy.

– Dzisiejsza uroczystość to nie tylko przypomnienie historii i chwały oręża polskiego. To także lekcja patriotyzmu. Wspomnienie wspaniałej operacji wojskowej, która pokazała siłę sojuszu. Przecież D-Day nigdy nie byłby tak dobrze przeprowadzony i tak dobrze zorganizowany, gdyby nie umiejętne współdziałanie wszystkich sił sojuszniczych, wszystkich koalicjantów. Dla mnie szczególnie ważne jest również to, że to właśnie tu, przy ORP „Błyskawicy” – świadku historii, możemy przeżywać te chwilę, wspominając bohaterów, którzy walczyli o naszą wolność – powiedział podczas uroczystości Stanisław Wziątek, podsekretarz stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej.

Fragmenty wystawy  „D-Day. Okręty polskiej Marynarki Wojennej w operacji desantowej w Normandii” przy nabrzeżu Pomorskim (fot. Magdalena Czernek)
Fragmenty wystawy „D-Day. Okręty polskiej Marynarki Wojennej w operacji desantowej w Normandii” przy nabrzeżu Pomorskim (fot. Magdalena Czernek)


Ekspozycja składa się z 10 plansz. To przekrojowa wystawa upamiętniająca wkład polskiego oręża w największą operację desantową w historii wojen. Warto przypomnieć, że polscy marynarze uczestniczyli we wszystkich najważniejszych morskich operacjach aliantów. Brali też udział w konwojach na Atlantyku czy konwojach arktycznych. Podczas operacji normandzkiej okręty ORP „Dragon”, ORP „Krakowiak” i ORP „Ślązak” uczestniczyły w bezpośrednim artyleryjskim wsparciu oddziałów desantowych. ORP „Błyskawica” i „Piorun” w ramach 10. Flotylli Niszczycieli, w której „Błyskawica” była okrętem dowodzenia, współuczestniczyły w osłonie flot inwazyjnych i ostrzale wybrzeża. W inwazji uczestniczyło także osiem statków Polskiej Marynarki Handlowej, a dziewiąty stał się elementem falochronu sztucznego portu w Arromanchess/s „Modlin” eks-ORP „Wilia”. Transportowcami pod polską banderą, którymi dowodzili absolwenci Szkoły Morskiej w Tczewie i Państwowej Szkoły Morskiej w Gdyni, były: s/s „Chorzów”, s/s „Katowice”, s/s „Kmicic”, s/s „Kordecki”, s/s „Kraków”, s/s „Narocz”, s/s „Poznań” i s/s „Wilno”M/S „Batory” i M/S „Sobieski” brały natomiast udział w inwazji na południowe wybrzeże Francji w sierpniu 1944 roku.

– Operacja w Normandii była jednym z najważniejszych wydarzeń II wojny światowej. Od niej rozpoczęło się wyzwalanie Europy Zachodniej. To był jeden z tych decydujących ciosów, który przesądził o ostatecznej klęsce Niemiec. W tej operacji brali udział polscy żołnierze. ORP „Błyskawica” zapisała piękną kartę w jednej z bitew, przyczyniając się do zatopienia niemieckiego niszczyciela. Polscy marynarze ponieśli też bolesne straty. Warto przypomnieć los krążownika „Dragon”, który został wówczas zatopiony, a 37 polskich marynarzy zginęło w wybuchu niemieckiej żywej torpedy. Tym marynarzom, którzy walczyli, ryzykowali swoje życie, a czasami oddawali je w walce o niepodległość, należy się szacunek i pamięć. Tą wystawą chcieliśmy oddać im hołd – mówił prof. Grzegorz Motyka, dyrektor Wojskowego Biura Historycznego.

– Pragniemy uczcić pamięć naszych poprzedników, którzy 80 lat temu uczestniczyli w lądowaniu na plażach Normandii – największej operacji desantowej w dziejach. Na francuskich plażach 175 tys. amerykańskich, brytyjskich i kanadyjskich żołnierzy w ciężkich, krwawych walkach prowadziło udaną inwazję. Z szacunkiem odnoszę się do bojowego trudu wszystkich uczestników tego militarnego przedsięwzięcia. Jestem dumny, że w olbrzymiej liczbie sił alianckich znaleźli się polscy marynarze bohatersko wykonujący zadania, przyczyniając się do sukcesu operacji. Bądźmy dumni z tego wspaniałego osiągnięcia. Normandia to miejsce chwały, ale i przypomnienia, że będąc razem, jesteśmy silni – napisał wiceadm. Jarosław Ziemiański, inspektor Marynarki Wojennej, w liście, który podczas uroczystości odczytał kmdr Albert Figat.

– Operacja Neptun – 1 240 okrętów i olbrzymia flota statków handlowych i statków transportowych, a wśród nich 5 okrętów polskich i 8 polskich statków towarowych. Niby niewiele, ale one dobrze zapisały się w historii nie tylko Polski, ale całej tej największej w dziejach operacji desantowej. Polska Marynarka Wojenna uczestniczyła w walce z Niemcami od pierwszego do ostatniego dnia wojny.  A wojna to najważniejszy egzamin w życiu każdego marynarza i żołnierza,. I oni ten egzamin w większości zdali celująco – dodał Tomasz Miegoń, dyrektor Muzeum Marynarki Wojennej.
 
Uroczystość uświetnił koncert Orkiestry Reprezentacyjnej Marynarki Wojennej RP.
 
Wystawę można oglądać do 31 sierpnia.

Galeria zdjęć

ikona Pobierz galerię
  • ikonaOpublikowano: 03.06.2024 11:38
  • ikona

    Autor: Magdalena Czernek (magdalena.czernek@gdynia.pl)

  • ikonaZmodyfikowano: 12.06.2024 15:41
  • ikonaZmodyfikował: Magdalena Czernek
ikona