Społeczeństwo

Gdynia uczciła 83. rocznicę utworzenia Armii Krajowej

Posterunek honorowy przy pomniku Armii Krajowej na skwerze Kościuszki podczas uroczystości z okazji 83. rocznicy utworzenia Armii Krajowej (fot. Magdalena Czernek)

Posterunek honorowy przy pomniku Armii Krajowej na skwerze Kościuszki podczas uroczystości z okazji 83. rocznicy utworzenia Armii Krajowej (fot. Magdalena Czernek)

14 lutego to Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Armii Krajowej. To ważna data dla wszystkich osób związanych z tą formacją, która została utworzona 83 lata temu. Jej członkowie poświęcali życie, walcząc o wolną Polskę. Każdego roku przypominamy ich bohaterskie czyny i oddajemy hołd żołnierzom. Z okazji tej ważnej rocznicy w Gdyni odbyły się oficjalne miejskie uroczystości.


W tym roku po raz pierwszy obchodzimy Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Armii Krajowej. Święto to zostało uchwalone przez Sejm RP 9 stycznia 2025 roku – w hołdzie żołnierzom Armii Krajowej. Armii, która jako zbrojne ramię Polskiego Państwa Podziemnego prowadziła bohaterską walkę o odzyskanie przez Rzeczpospolitą Polską suwerenności i niepodległości.

Gdynia co roku pamięta o bohaterskich żołnierzach i oddaje im cześć. W piątek, 14 lutego, przed pomnikiem Armii Krajowej na skwerze Kościuszki odbyły się uroczystości upamiętniające 83. rocznicę utworzenia AK. Wzięli w nich udział m.in. parlamentarzyści, samorządowcy, działacze Światowego Związku Żołnierzy AK, przedstawiciele Marynarki Wojennej i lokalnych stowarzyszeń, a także uczniowie i nauczyciele z gdyńskich szkół oraz mieszkańcy.

Podczas uroczystości nie zabrakło oficjalnych przemówień, które wygłosili senator Sławomir Rybicki oraz wicewojewoda pomorski Emil Rojek. Mówili o nowym święcie państwowym, a także o tym, jak ważna jest pamięć historyczna.
Stało się zadość pewnej historycznej prawdzie i potrzebie. Sejm, a następnie Senat uchwaliły ustawę, która ustanawia Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Armii Krajowej. W uzasadnieniu napisaliśmy, że cele niniejszego projektu to ustanowienie dnia 14 lutego świętem państwowym – Narodowym Dniem Pamięci Żołnierzy Armii Krajowej i złożenie hołdu kilkuset tysiącom Polek i Polaków, którzy stanęli do bohaterskiej walki z niemieckim okupantem. W szeregach Armii Krajowej znalazł się pełen przekrój polskiego społeczeństwa – ludność miejska i wiejska, kwiat polskiej młodzieży, w tym harcerze, intelektualiści, artyści oraz przedwojenni żołnierze zawodowi – mówił podczas uroczystości Sławomir Rybicki, senator RP.

Dziękuję wszystkim, którzy zaangażowali się w inicjatywę, żeby to święto mogło być ustanowione. Dotychczas staraliśmy się świętować i kultywować pamięć o tych, którzy służyli w Armii Krajowej, w różnych innych momentach, tak żeby ta pamięć nie ginęła, żebyśmy mogli tę zbiorową pamięć przekazywać młodszym pokoleniom. Każdy naród potrzebuje bohaterów. Nie jest łatwo poświęcać swojego czasu, zdrowia i życia w warunkach niebezpieczeństwa, w warunkach okupacji. O takim poświęceniu i takiej postawie musimy pamiętać, mówić i przypominać. Cześć i chwała bohaterom – dodał Emil Rojek, wicewojewoda pomorski.

Głos zabrali też przedstawiciele miasta oraz Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej: Mariusz Bzdęga – dyrektor zarządzający ds. kultury i aktywności mieszkańców i Jerzy Grzywacz – żołnierz AK i prezes okręgu pomorskiego Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej.
Po raz pierwszy mamy okazję uczestniczyć w ustanowionym ustawą Sejmu w styczniu bieżącego roku Narodowym Dniu Pamięci Żołnierzy Armii Krajowej. I choć to święto zupełnie nowe w państwowym kalendarzu, to pamięć o Armii Krajowej i jej dorobku jest w Gdyni wspominana od lat. W Gdyni środowiska Armii Krajowej mają swój pomnik. Są doceniane. I mamy też w Gdyni wspólną wdzięczność, którą w imieniu władz miasta i wspólnoty samorządowej dziś wyrażam. Dziś, gdy za naszą wschodnią granicą trwa wojna i jesteśmy każdego dnia świadkami dramatycznych doniesień, dojmująco czujemy, jak ważny jest patriotyzm, wierność, przysiędze, ideałom i ojczyźnie, a jest to opowieść niesiona przez środowiska Armii Krajowej, która brzmi dziś wyraźniej, mocniej i budzi jeszcze większy szacunek. Dziękujemy. Pamiętamy i będziemy wdzięczni Państwu. Cześć i chwała bohaterom – powiedział Mariusz Bzdęga, dyrektor zarządzający ds. kultury i aktywności mieszkańców.

Jest mi niezmiernie miło, że doczekałem się takiego roku, w którym 14 lutego zostało ustanowione świętem państwowym. Zamiana nazwy Związek Walki Zbrojnej na Armię Krajową miała wielkie znaczenie psychologiczne dla wszystkich, którzy w tej armii byli. Miała ono olbrzymie znaczenie dla tajnego harcerstwa, czyli dla Szarych Szeregów. Mniej więcej miesiąc po 14 lutego 1942 roku generał Stefan „Grot” Rowecki wydawał taki rozkaz, w którym wszystkich harcerzy Szarych Szeregów mianował żołnierzami Armii Krajowej – podkreślał prof. Jerzy Grzywacz, żołnierz AK i prezes okręgu pomorskiego Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej.
Mariusz Bzdęga, dyrektor zarządzający ds. kultury i aktywności mieszkańców, przemawiający podczas uroczystości z okazji 83. rocznicy utworzenia AK (fot. Magdalena Czernek)
Mariusz Bzdęga, dyrektor zarządzający ds. kultury i aktywności mieszkańców, przemawiający podczas uroczystości z okazji 83. rocznicy utworzenia AK (fot. Magdalena Czernek)

Na koniec uczestnicy obchodów złożyli wieńce oraz wiązanki kwiatów przed pomnikiem. Uroczystość uświetniła wojskowa asysta honorowa.

83 lata od powołania AK


14 lutego 1942 roku na mocy rozkazu Naczelnego Wodza Polskich Sił Zbrojnych gen. Władysława Sikorskiego utworzono formację, która stała się zakonspirowanymi siłami zbrojnymi Polskiego Państwa Podziemnego. Mowa o Armii Krajowej, która kontynuowała tradycje Służby Zwycięstwu Polski (SPZ) oraz Związku Walki Zbrojnej (ZWZ). W 1944 roku liczyła ponad 350 tys. żołnierzy, w tym ok. 10 tys. oficerów i ok. 35-40 tys. ochotników walczących w oddziałach leśnych.

Galeria zdjęć

ikona Pobierz galerię
  • ikonaOpublikowano: 14.02.2025 15:45
  • ikona

    Autor: Magdalena Czernek (magdalena.czernek@gdynia.pl)

  • ikonaZmodyfikowano: 14.02.2025 16:58
  • ikonaZmodyfikował: Joanna Śliwińska
ikona