Byli bohaterami obrony polskiego wybrzeża w 1939 roku, służyli w Marynarce również po wojnie. Jednak w grudniu 1952 roku zostali straceni przez stalinowskie władze po sfingowanym procesie o spisek. Dziś Gdynia oddała im cześć. Kmdr Jerzy Staniewicz – rozstrzelany 12 grudnia 1952, kmdr Stanisław Mieszkowski – rozstrzelany 16 grudnia 1952, kmdr por. Zbigniew Przybyszewski – rozstrzelany 16 grudnia 1952. Wszyscy trzej zamordowani przez komunistyczny reżim w piwnicach mokotowskiego więzienia po procesie o spisek w Wojsku Polskim, w którym Najwyższy Sąd Wojskowy wydał 5 wyroków śmierci i 2 wyroki dożywotniego więzienia. Wyroki śmierci wobec kmdr. Mariana Wojcieszka i kmdr. por. Roberta Kasperskiego zamieniono na dożywocie. Wyroki zapadły na podstawie sfingowanych zarzutów, donosów tajnych informatorów, wymuszonych torturami zeznań i obciążających zeznań współpracowników. - Represje w Marynarce Wojennej miały o wiele szerszy zasięg. Dotknęły wielu oficerów, podoficerów i marynarzy, wobec których także orzekano karę śmierci. Wielu trafiło do więzienia, straciło zdrowie, wysiedlono z wybrzeża. Aresztowano, oskarżając o sabotaż, m.in. kontradmirała Adama Mohuczego (zmarł w więzieniu), komandorów z Szefostwa Techniki i Uzbrojenia MW – informuje Muzeum Marynarki Wojennej. Uroczystości na Cmentarzu MW na Oksywiu w 70. rocznicę śmierci komandorów. Fot. Damian Przybysz / 3 FO Na długie lata ślad po zamordowanych w grudniu 1952 roku trzech komandorach zaginął. O przywrócenie ich pamięci, pełną rehabilitację i godne uczczenie bohaterstwa podwładnych i towarzyszy broni upomniał się w swojej woli testamentalnej admirał floty Józef Unrug, dowódca polskiej Floty i Obrony Wybrzeża z 1939 roku. - Przebywając na emigracji we Francji, przed śmiercią zastrzegł, że sprowadzenie jego szczątków do Polski będzie jedynie możliwe: „jeżeli uprzednio lub równocześnie, zostaną podobnie uczczeni i zrehabilitowani także - mający prawo do pamięci Narodu - koledzy, oficerowie Marynarki Wojennej RP, niewinnie straceni lub zmarli w więzieniu”. Wśród nich wymienił m.in. kontradmirałów S. Mieszkowskiego i J. Staniewicza oraz komandora Z. Przybyszewskiego. Dla przywrócenia dobrego imienia Marynarce Wojennej RP admirał domagał się także „dokładnego, jasnego i publicznego ustalenia winy oraz ukarania winnych” popełnionych na nich zbrodni – pisze na swojej stronie Akademia Marynarki Wojennej. Szczątki oficerów zostały odnalezione przez Zespół Instytutu Pamięci Narodowej w bezimiennych dołach śmierci w kwaterze „Ł”, tak zwanej „Łączce” na Powązkach. 16 grudnia 2017 roku, odnalezione na warszawskim cmentarzu i zidentyfikowane szczątki komandorów Staniewicza, Mieszkowskiego i Przybyszewskiego spoczęły, z pełnym ceremoniałem wojskowym, w Kwaterze Pamięci na cmentarzu Marynarki Wojennej na Oksywiu.Po spełnieniu ostatniej woli admirała Unruga, jego zwłoki oraz jego żony Zofii zostały ekshumowane we francuskim miasteczku Montrésor i w dniach 1-2 października 2018 roku odbyły się uroczystości pogrzebowe na tym samym cmentarzu w Gdyni, gdzie spoczęli rok wcześniej jego podwładni. Chwała Komandorom Msza św. w intencji pomordowanych i represjonowanych żołnierzy Polskiej Marynarki Wojennej w okresie stalinowskim. Fot. Michał Pietrzak / 3 FO Dziś, 16 grudnia w 70. rocznicę śmierci oficerów Marynarki Wojennej w Gdyni oddano im cześć.Uroczystości rozpoczęły się o godz. 9.00 mszą św. w Kościele Garnizonowym MW w Gdyni Oksywiu w intencji żołnierzy Polskiej Marynarki Wojennej, pomordowanych i represjonowanych w okresie stalinowskim. Marsz Pamięci. Fot. Michał Pietrzak / 3 FO Po mszy, o godz. 10.00 ruszył Marsz Pamięci na trasie od kościoła do Kwatery Pamięci Cmentarza MW, gdzie o godz. 11.00 odbyły się uroczystości wojskowe. Na grobach pomordowanych i represjonowanych żołnierzy złożono wieńce i wiązanki oraz zapalono znicze. Uroczystości wojskowe na Cmentarzu MW w Gdyni Oksywiu. Fot. Damian Przybysz / 3 FO Dzień pamięci zakończyła konferencja naukowa poświęcona losom żołnierzy Polskiej Marynarki Wojennej w okresie stalinowskim, która odbyła się w Audytorium Akademii Marynarki Wojennej.Patronat Honorowy nad uroczystościami objęli Prezydent Gdyni Wojciech Szczurek oraz Minister Obrony Narodowej Mariusz Błaszczak.Gdyński samorząd reprezentowali m.in. Radni Miasta Gdyni Jarosław Kłodziński i Zenon Roda. Radny Miasta Gdyni Zenon Roda podczas uroczystości rocznicowych. Fot. Michał Pietrzak / 3 FO Galeria zdjęć Pobierz galerię Uroczystości wojskowe na Cmentarzu MW w Gdyni Oksywiu w 70. rocznicę śmierci zamordowanych komandorów. Fot. Damian Przybysz / 3 FO Pobierz zdjęcie Warunki pobierania Wszelkie prawa do zdjęć lub grafik prezentowanych w ramach portalu, należą do Prowadzącego portal lub do podmiotów z nim współpracujących i podlegają ochronie prawnej. Prowadzący portal zezwala na kopiowanie i przedstawianie utworów jedynie w celach niekomercyjnych oraz pod warunkiem zachowania go w oryginalnej postaci i zachowaniem kontekstu tematu, do którego zostało wykorzystaneprzez redakcję gdynia.pl. Opublikowane materiały powinny zawsze zawierać źródło, czyli adres strony www.gdynia.pl. Na publikowanie utworów w innych celach wymagana jest zgoda właściciela strony czyli Prowadzącego portal. Opublikowano: 16.12.2022 14:55 Autor: Przemysław Kozłowski (p.kozlowski@gdynia.pl) Zmodyfikowano: 16.12.2022 15:51 Zmodyfikował: Przemysław Kozłowski