Społeczeństwo

161. rocznica urodzin budowniczego gdyńskiego portu

Posterunek honorowy przy pomniku inż. Tadeusza Wendy podczas uroczystości z okazji 161. rocznicy jego urodzin (fot. Magdalena Czernek)

Posterunek honorowy przy pomniku inż. Tadeusza Wendy podczas uroczystości z okazji 161. rocznicy jego urodzin (fot. Magdalena Czernek)

Był wizjonerem i wybitnym inżynierem. To on wykonał projekt i koordynował budowę gdyńskiego portu. 23 lipca mija 161. rocznica urodzin inżyniera Tadeusza Wendy. Z tej okazji Gdynia świętowała. Przy pomniku inżyniera odbyły się oficjalne uroczystości.


Inżynier Tadeusz Wenda zapisał się w historii naszego miasta złotymi zgłoskami. Dzięki niemu powstało okno na świat II Rzeczypospolitej – gdyński port. We wtorek, 23 lipca na ostrodze molo Rybackiego, gdzie znajduje się pomnik inżyniera, odbyły się oficjalne obchody 161. rocznicy jego urodzin.

Okolicznościowe przemówienia wygłosili: Aleksandra Kosiorek – prezydentka Gdyni, Emil Rojek – wicewojewoda pomorski oraz Katarzyna Gruszecka-Spychała – wiceprezeska Portu Gdynia.

– Tadeusz Wenda to postać szczególna dla historii Gdyni. Nie byłoby nas tutaj dzisiaj, gdyby nie jego wizjonerstwo. Za swoje zasługi był wielokrotnie nagradzany, m.in. Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem  Kawalerskim Legii Honorowej. Był także prezesem Towarzystwa Techników w Gdyni oraz Towarzystwa Polsko-Francuskiego. Inżynier Tadeusz Wenda symbolizuje to, co dla Gdyni było źródłem sukcesu – wizjonerstwo, odwagę, konsekwencję i pracowitość. Kiedy powstawał port, Wenda niemal mieszkał na terenie budowy, aby osobiście ją nadzorować. Jest to więc historia o jego ogromnym poświęceniu i zaangażowaniu w ten projekt. Gdynia jest i była cudem. Jej budowa to dowód wizjonerstwa, a naszym zobowiązaniem jest, aby o ten cud dbać i aby to wizjonerstwo w pracy miasta szanować i kontynuować – mówiła Aleksandra Kosiorek, prezydentka Gdyni.

– Tadeusz Wenda – wybitny inżynier, konstruktor, specjalista od komunikacji, również budowniczy kilku innych portów. To jemu zawdzięczamy powstanie portu w Gdyni. Ten projekt zapoczątkował odbudowę państwa polskiego. Port Gdynia – wtedy właściwie jedyny port morski, który umożliwiał nam kontakt ze światem. Dzisiaj to jeden z najważniejszych portów Morza Bałtyckiego. Ma kluczowe znaczenie dla województwa pomorskiego i kraju. Żeby ten port i miasto mogły się dalej rozwijać, potrzebne są działania. Myślę tutaj przede wszystkim o budowie Drogi Czerwonej, której koncepcja jest w przygotowaniu. Zapadła też decyzja, że najpóźniej do 2032 roku musi powstać, by port mógł się rozwijać – powiedział Emil Rojek, wicewojewoda pomorski.

– Podczas budowy portu inżynier Wenda spotykał się z wieloma przeciwnościami. To nie było tak, że wszyscy w ówczesnej Polsce – nawet ci, którzy twierdzili, że budowa portu i Gdyni to ikoniczne dla niepodległości ekonomicznej projekty – popierali to, co się tu dzieje. Miał przeciwko sobie wielu. Obrony często musiał szukać za granicą, bo w kraju jej nie znajdował. Jednak pozostał niezłomny i na wszystkie pytania, dlaczego to robi, odpowiadał: „Dla Polski to robię”. To dla nas wielki wzór, a przed nami również wiele wyzwań, które łączą w sobie potencjał inwestycyjny z wyzwaniami nie tylko ekonomicznymi, ale i tymi dotyczącymi bezpieczeństwa. Mam nadzieję, że duch i pamięć inżyniera Wendy będą dla nas dobrą wskazówką na tej drodze – podkreśliła Katarzyna Gruszecka-Spychała, wiceprezeska Portu Gdynia.


Uroczystości zakończyło złożenie wieńców i wiązanek kwiatów przed pomnikiem budowniczego gdyńskiego portu. Obchody uświetniła wojskowa asysta honorowa.

Prezydentka Gdyni Aleksandra Kosiorek podczas uroczystości z okazji 161. rocznicy urodzin inż. Tadeusza Wendy (fot. Magdalena Czernek)
Prezydentka Gdyni Aleksandra Kosiorek podczas uroczystości z okazji 161. rocznicy urodzin inż. Tadeusza Wendy (fot. Magdalena Czernek)

O inż. Tadeuszu Wendzie


Tadeusz Apolinary Wenda urodził się 23 lipca 1863 roku w WarszawieW 1890 roku ukończył studia w Instytucie Inżynierów Komunikacji w Petersburgu i przez 10 lat pracował przy projektowaniu i budowie linii kolejowych w różnych częściach Imperium Rosyjskiego. Następne 15 lat spędził, kierując rozbudową portów morskich na Bałtyku. Do Polski powrócił w 1915 roku. Po odzyskaniu przez kraj niepodległości rozpoczął pracę w Departamencie Spraw Morskich Ministerstwa Spraw Wojskowych, jako kierownik Wydziału Budowy Portów.
 
Od 1920 roku pracował nad projektem budowy przez Polskę własnego portu. Wszystkie kluczowe zadania – od wyboru lokalizacji poprzez zaprojektowanie, budowę i rozwój portu w Gdyni – były dziełem Tadeusza Wendy. Przez lata zdobył on uznanie i szacunek zarówno jako wybitny inżynier, jak i zaangażowany patriota i życzliwy człowiek. Kiedy w 1937 roku odchodził w stan spoczynku, pozostawił Gdynię jako najnowocześniejszy i drugi pod względem przeładunków port na Bałtyku.

Galeria zdjęć

ikona Pobierz galerię
  • ikonaOpublikowano: 23.07.2024 15:23
  • ikona

    Autor: Magdalena Czernek (magdalena.czernek@gdynia.pl)

  • ikonaZmodyfikowano: 23.07.2024 15:59
  • ikonaZmodyfikował: Agnieszka Janowicz
ikona