1 sierpnia 1944 – pamiętamy! Gdynia w hołdzie powstańcom

80 lat temu wybuchło powstanie warszawskie. Była to największa akcja zbrojna polskiego podziemia w okupowanej przez Niemców Europie. Powstańcy walczyli nie tylko o wyrwanie stolicy z rąk okupanta, ale i o wolną Polskę. 1 sierpnia w całym kraju wspominamy ich heroiczny czyn i bojowy zryw. W Gdyni uroczystości upamiętniające tamte wydarzenia odbyły się przed pomnikiem Armii Krajowej na skwerze Kościuszki.

1 sierpnia 1944 roku w godzinę „W” powstańcy warszawscy ruszyli w bój. Tysiące żołnierzy warszawskiego okręgu AK wyszło na ulice i barykady. Walczyli o wolność kraju i przyszłych pokoleń pomimo ograniczonego uzbrojenia. Tylko około 10 procent powstańców miało broń. I tak mierzyli się oko w oko z w pełni uzbrojonymi żołnierzami niemieckimi.

Gdynianie co roku pamiętają o tamtych wydarzeniach i są solidarni z warszawiakami. Po zakończeniu II wojny światowej wielu powstańców nad morzem znalazło drugi dom. Dlatego w 80. rocznicę wybuchu powstania warszawskiego w naszym mieście nie zabrakło uroczystości upamiętniających ten bohaterski zryw. Obchody odbyły się przed pomnikiem Armii Krajowej na skwerze Kościuszki. Wzięli w nich udział m.in. parlamentarzyści, samorządowcy, działacze Światowego Związku Żołnierzy AK, przedstawiciele Marynarki Wojennej oraz mieszkańcy.

Uroczystości rozpoczęły się od odegrania hymnu RP. Następnie okolicznościowe przemówienie wygłosiła wiceprezydentka Gdyni.

– To ważny moment, kiedy powracamy pamięcią do bohaterek i bohaterów powstania warszawskiego. Do tych ważnych wydarzeń, które miały miejsce 80 lat temu w Warszawie. Powracamy pamięcią do 63 dni walki. Ogromnego przykładu wytrwałości, ale także nadziei i wolności, jakie przyświecały osobom, które postanowiły zawalczyć o swoje wolne miasto i naszą ojczyznę. W imieniu władz miasta, mieszkanek i mieszkańców chciałabym oddać hołd tym wszystkim osobom, które walczyły, które zginęły i które podjęły ten bohaterski czyn. Dziękuję również tym, którzy dzisiaj dbają o tę pamięć, dbają o naszą tożsamość – powiedziała podczas uroczystości Oktawia Gorzeńska, wiceprezydent Gdyni.

Głos zabrał też kpt. w st. sp. Tomasz Kuplicki, wiceprezes okręgu pomorskiego Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej.

– To my podjęliśmy tę walkę w momencie szczególnym. W momencie, kiedy została powołana tak zwana Akcja Burza, czyli powszechna mobilizacja Armii Krajowej, kiedy Armia Czerwona przekraczała granicę Polski. Największym starciem w ramach Akcji Burza było powstanie warszawskie, którego rocznicę wybuchu obchodzimy dziś w całym kraju najbardziej uroczyście. Dlatego dziękujemy władzom, dziękujemy Marynarce Wojennej, dziękujemy wszystkim, którzy oddają dzisiaj hołd tym, którzy kiedyś walczyli – powiedział.

kpt. w st. sp. Tomasz Kuplicki - wiceprezes okręgu pomorskiego Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej odznacza wiceprezydenta Gdyni Tomasza Augustyniaka (fot. Magdalena Czernek)

Podczas uroczystości nie zabrakło też wspólnej modlitwy, apelu pamięci i salwy honorowej. Wręczono też specjalne odznaczenie. Złotym Krzyżem 80. rocznicy utworzenia Armii Krajowej uhonorowano wiceprezydenta Gdyni Tomasza Augustyniaka. Przyznali go mu przedstawiciele okręgu pomorskiego Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej. Odznaczenie trafia m.in. do osób i instytucji przyczyniających się do kultywowania i krzewienia etosu Armii Krajowej, jej żołnierzy i niosących faktyczną pomoc materialną i organizacyjną środowisku AK. Wiceprezydent został doceniony za swoją działalność w Pomorskim Centrum Reumatologicznym. Pracujący tam zespół specjalistów uratował życie jednemu z kombatantów – Eugeniuszowi Wrochnie. I to na jego prośbę wręczono odznaczenie.

– Ja też 1 sierpnia obchodzę bardzo szczególnie z racji tego, że w rodzinie miałem powstańców warszawskich i osoby, które walczyły i przeżyły ten straszny czas, ale też takie, które w trakcie powstania oddały życie. To szczególne wyróżnienie traktuję jako zobowiązanie, aby pamięć o tym, w jaki sposób o polską wolność walczyła Armia Krajowa, szerzyć. To zobowiązanie będę starał się realizować w naszej bieżącej działalności. Jest to dla mnie duży zaszczyt i honor, że mogłem dzisiaj tutaj być i otrzymać to wyróżnienie – podkreślił wiceprezydent Tomasz Augustyniak.

Obchody zakończyło złożenie wieńców oraz wiązanek kwiatów przed pomnikiem. Uroczystość uświetniła wojskowa asysta honorowa.

Salwa honorowa z okazji 80. rocznicy wybuchu powstania warszawskiego (fot. Magdalena Czernek)

Decyzją wojewody pomorskiej o godz. 17.00, czyli w historyczną godzinę „W”, zabrzmią syreny.

O powstaniu

Powstanie warszawskie wybuchło 1 sierpnia 1944 roku. Przystępując do zrywu, powstańcy mieli niewielkie uzbrojenie. Walki o wyzwolenie stolicy miały trwać kilka dób, a zakończyły się po 63 dniach. Zawieszenie broni ogłoszono 2 października, a 3 października nastąpiła kapitulacja. W boju życie straciło około 18 tysięcy powstańców i 180 tysięcy cywilów. Kolejne 25 tysięcy powstańców zostało rannych. Do niewoli dostało się około 16 tysięcy polskich żołnierzy. Po stronie niemieckiej straty były o wiele mniejsze. Zginęło około 10 tysięcy żołnierzy, kolejnych 9 tysięcy raniono, a około 7 tysięcy zostało uznanych za zaginionych. Podczas walk i po powstaniu stolica została niemal zrównana z ziemią.

Galeria zdjęć

O powstaniu

Galeria zdjęć

Kombatanci, przedstawiciele Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, samorządowcy, parlamentarzyści i goście uczestniczący w uroczystościach z okazji 80. rocznicy powstania warszawskiego (fot. Magdalena Czernek)

Kompania Reprezentacyjna Marynarki Wojennej podczas uroczystości z okazji 80. rocznicy wybuchu powstania warszawskiego (fot. Magdalena Czernek)

Mieszkańcy i odwiedzający nasze miasto podczas uroczystości z okazji 80. rocznicy wybuchu powstania warszawskiego (fot. Magdalena Czernek)

Wiceprezydentka Gdyni Oktawia Gorzeńska podczas uroczystości z okazji 80. rocznicy wybuchu powstania warszawskiego (fot. Magdalena Czernek)

kpt. w st. sp. Tomasz Kuplicki - wiceprezes okręgu pomorskiego Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej podczas uroczystości z okazji 80. rocznicy wybuchu powstania warszawskiego (fot. Magdalena Czernek)

kpt. w st. sp. Tomasz Kuplicki - wiceprezes okręgu pomorskiego Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej odznacza wiceprezydenta Gdyni Tomasza Augustyniaka (fot. Magdalena Czernek)

Wiceprezydent Gdyni Tomasz Augustyniak podczas uroczystości z okazji 80. rocznicy wybuchu powstania warszawskiego (fot. Magdalena Czernek)

Kompania Reprezentacyjna Marynarki Wojennej uświetniła obchody 80. rocznicy wybuchu powstania warszawskiego (fot. Magdalena Czernek)

Mieszkańcy i odwiedzający nasze miasto podczas uroczystości z okazji 80. rocznicy wybuchu powstania warszawskiego (fot. Magdalena Czernek)

Posłanka Dorota Arciszewska-Mielewczyk złożyła kwiaty podczas uroczystości z okazji 80. rocznicy wybuchu powstania warszawskiego (fot. Magdalena Czernek)

Uroczyste składanie wieńców przed pomnikiem Armii Krajowej podczas uroczystości z okazji 80. rocznicy wybuchu powstania warszawskiego (fot. Magdalena Czernek)

Przedstawiciele jednej z gdyńskich szkół złożyli wiązankę kwiatów przed pomnikiem Armii Krajowej z okazji 80. rocznicy wybuchu powstania warszawskiego (fot. Magdalena Czernek)

Jeden z pocztów sztandarowych przy pomniku Armii Krajowej podczas uroczystości z okazji 80. rocznicy wybuchu powstania warszawskiego (fot. Magdalena Czernek)

Krzysztof Jankowski - prezes gdyńskiego koła Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej podczas uroczystości z okazji 80. rocznicy wybuchu powstania warszawskiego (fot. Magdalena Czernek)

Orkiestra uświetniła obchody 80. rocznicy wybuchu powstania warszawskiego (fot. Magdalena Czernek)

Kompania Reprezentacyjna Marynarki Wojennej uświetniła obchody 80. rocznicy wybuchu powstania warszawskiego (fot. Magdalena Czernek)

Warunki pobierania