Kultura

Morskie opowieści. Festiwal Filmów i Fotografii Morskiej

Kadr z filmu „Okrutne Morze”. Mat. prasowe

Kadr z filmu „Okrutne Morze”. Mat. prasowe

Za najlepszymi książkami czy scenariuszami filmowymi często kryją się prawdziwe historie, które były impulsem do ich napisania. Niektóre z takich opowieści poznamy podczas Festiwalu Filmów oraz Fotografii Morskiej. Wydarzenie odbędzie się 17 grudnia w Muzeum Marynarki Wojennej.

 
Podczas nadchodzącego przeglądu filmów morskich zobaczymy ekranizację powieści „Smuga Cienia”, „Okrutne Morze”, a także dokument o Andrzeju Perepeczko „Perepeczko – życie moje”.

W książce Josepha Conrada „Smuga cienia” głównym bohaterem jest młody kapitan statku handlowego. Jego przygody niezwykle przypominają osobiste doświadczenia pisarza, które zdobył pływając na handlowcu „Otago".

Kadr z filmu „Smuga Cienia”

„Smuga Cienia”  | 1976 | Polska, Wielka Brytania | reż. Andrzej Wajda

„Smuga Cienia” to pełnometrażowa, międzynarodowa ekranizacja powieści „The Shadow Line” z 1917 r. autorstwa jednego z najwybitniejszych pisarzy brytyjskich polskiego pochodzenia Josepha Conrada (Józefa Korzeniowskiego). Reżyserem i współscenarzystą filmu był sam Andrzej Wajda, zaś wśród aktorów kluczową rolę zagrał 26-letni Marek Kondrat.

Film opowiada o historii młodego oficera marynarki handlowej, Polaka z pochodzenia, który otrzymuje propozycję objęcia dowództwa na statku handlowym, którego poprzedni kapitan umarł w nie do końca jasnych okolicznościach. Młody kapitan Conrad zgodnie z podpisanym kontaktem musi  przeprowadzić bezpiecznie statek przez niespokojne wody morskie z Bangkoku do Singapuru. Wcześniej  jednak przyjdzie mu zmierzyć się z brakiem dyscypliny załogi oraz wyjątkowo antypatyczną postawą najbardziej doświadczonego na statku pierwszego oficera Burnsa. Jeszcze przed wypłynięciem problemem okazuje się niedostateczne dociążenie statku ładunkiem, co ogranicza jego sterowność i grozi morską katastrofą. Ponadto na statku wybucha groźna epidemia.

Rolę kucharza zagrał Tom Wilkinson, zaś pierwszego oficera – Graham Lines. Silną stroną „Smugi Cienia” są także plenery – zdjęcia do filmu dzieła kręcono w Bułgarii, Anglii (Wielka Brytania), Bangkoku (Tajlandia), wodach Morza Czarnego oraz Gdyni. 

W książce „Smuga Cienia” Conrad odwołuje się do swoich osobistych przeżyć z rejsów trzymasztowym statkiem – barkiem handlowym „Otago”, podobnie jak w jego innej słynnej powieści „Jądro Ciemności”.

Wiele prawdziwych histiorii zawiera tez bestsellerowa powieść Nicholasa Monsarrata „Okrutne Morze”. Na podstawie tej porywającej i w brawurowy sposób napisanej książce nakręcono w Anglii film o tym samym tytule. Sama powieść Monsarrata przekonuje, że okrutny nie jest żywioł morski, ale głównie ludzie. Pisarz oskarża wojnę, siły, które do niej doprowadziły oraz nazizm. Krytycy znajdują w tej książce także coś z ducha Conrada, jego drapieżność i szlachetny patos.

„Okrutne Morze” | 1953 | Wielka Brytania | 126 min.

„Okrutne morze” („The Cruel Sea”) to klasyka kina wojennego. Ekranizacja bestsellerowej powieści Nicolasa Monsarrata pod tym samym tytułem. Film z wielkim realizmem oddaje klimat walki alianckich marynarzy na atlantyckiej konwojowej trasie. Mimo, że w Royal Navy nie było nigdy korwety o nazwie „Compass Rose”, to scenariusz oparty został na autentycznych wydarzeniach oraz przeżyciach samego Monsarrata – oficera marynarki, uczestnika Bitwy o Atlantyk.

Trzecim filmem podczas festowalu będzie dokument o Andrzeju Perepeczko.

Na zdj. Andrzej Perepeczko

„Perepeczko – życie moje”2023 | Polska | 21 min.

Urodzony w 1930 roku we Lwowie przeżył charakterystyczne dla swojego pokolenia koleje losu. Wojna rozproszyła rodzinę, okupacja w Warszawie, Szare Szeregi, po wojnie gimnazjum w Radomsku. To tam po raz pierwszy pojawiło się morze. Stąd prowadziła droga do Gdańska i Conradinum, później Państwowej Szkoły Morskiej. Historia w bolesny sposób upomniała się o młodego absolwenta Wydziału Mechanicznego PSM-ki, ale także syna sanacyjnego oficera. Nie dostał prawa pływania, a zastępczą służbę wojskową przyszło mu odsługiwać w kopalni. Później stocznia, biuro konstrukcyjne, wieczorowo Politechnika Gdańska. W 1962 roku podejmuje pracę wykładowcy w Państwowej Szkole Morskiej. Na zajęciach ze studentami, zjednywał humorem i szeroką duszą prawdziwego humanisty, przekazując wiedzę w tak mało romantycznej dziedzinie jak okrętowe kotły, silniki parowe, pompy czy sprężarki.

Andrzej Perepeczko – marynarz, człowiek morza, mechanik okrętowy, równolegle wykładowca, nauczyciel, profesor, wychowawca kadr morskich wreszcie pisarz marynista.

Pisał uczelniane skrypty, podręczniki, powieści oparte o własne i innych morskie doświadczenia, dla młodzieży kolejne tomy przygód „Dzikiej Mrówki”, powstała wreszcie cała paleta popularnonaukowych publikacji opisujących różnorakie epizody wojen morskich XX wieku.
On, mechanik był kronikarzem naszych białych fregat – „Daru Pomorza”, a później „Daru Młodzieży”.

Do swego pisarstwa nie podchodził na koturnach.
– Uważam się za dobrego, czasem nawet bardzo dobrego rzemieślnika.

Andrzej Perepeczko pozostawił ponad setkę publikacji różnego gatunku i wdzięczną pamięć przyjaciół, wychowanków, czytelników.

Plakat: Festiwal Filmów i Fotografii Morskiej

Kiedy?

  • 17 grudnia w godz. 16.00-20.30.

Gdzie?

  • Sala Audiowizualna w Muzeum Marynarki Wojennej, ul. Zawiszy Czarnego 1B.

Wstęp jest wolny.

Organizatorami wydarzenia są: Muzeum Marynarki Wojennej, Agencja Rozwoju Gdyni i miasto Gdynia.

  • ikonaOpublikowano: 15.12.2023 10:45
  • ikona

    Autor: Magdalena Śliżewska (magdalena.slizewska@gdynia.pl)

  • ikonaZmodyfikowano: 15.12.2023 16:06
  • ikonaZmodyfikował: Karolina Szypelt
ikona