Czym jest wirus brodawczaka ludzkiego? Jak uniknąć zachorowania ma nowotwór szyjki macicy? I w końcu, dlaczego tak istotne w tym wszystkim są szczepienia przeciwko wirusowi HPV? Między innymi o tym opowiada dr Kamil Nowacki, ginekolog z przychodni lekarskiej na Grabówku. Przychodnia lekarska Grabówek (ul. Ramułta 45) zaprasza panie na profilaktykę raka szyjki macicy. O tej chorobie mówi się dużo i coraz więcej podejmuje się działań celem zmniejszenia zachorowalności i umieralności kobiet spowodowanych nowotworem. Rosnąca świadomość pacjentek oraz szeroko dostępne badania profilaktyczne pomagają w walce z tym zagrożeniem. W rozmowie z lekarzem Kamilem Nowackim, specjalistą z zakresu ginekologii i położnictwa, postaramy się przybliżyć mieszkankom, co mogą zrobić, aby ustrzec się zachorowania na ten nowotwór.Proszę opowiedzieć, jak dochodzi do zachorowania na nowotwór szyjki macicy. Rak szyjki macicy to nowotwór, który rozwija się przez lata, a początkiem całego procesu jest najczęściej zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego – HPV. Układ odpornościowy większości zakażonych jest w stanie wyeliminować wirusa. U części nosicielek dochodzi jednak do stanu przewlekłego zakażenia – wirus wbudowuje swój kod genetyczny do komórek nabłonka szyjki macicy zaburzając ich prawidłowy cykl życia. Jest to etap, w którym wirus „zadomawia się i rozpoczyna swoje porządki”, co może prowadzić do stanów przednowotworowych, a następnie do powstania raka szyjki macicy. Czym jest wirus brodawczaka ludzkiego? Jest to bardzo powszechnie występujący patogen, który występuje w wielu podtypach. Część z nich odpowiada za powstanie brodawek skórnych, inne – za powstanie łagodnych zmian w okolicy narządów płciowych, tj. kłykcin kończystych. Podtypy wysokoonkogenne, takie jak HPV 16 i 18, mogą natomiast prowadzić do rozwoju raka szyjki macicy, ale też innych nowotworów złośliwych okolicy narządów płciowych kobiet i mężczyzn oraz nowotworów nosa i gardła. Do zakażenia dochodzi przez bezpośredni kontakt – głównie drogą płciową. Szacuje się, że wirusem zakazi się nawet 80% aktywnych płciowo osób. Dobrą informacją jest, jak wspomniałem wcześniej, że większość zakażeń przebiega bezobjawowo i zostaje wyeliminowana przez nasz układ odpornościowy. Jakie działania może podjąć pacjentka, aby uniknąć zachorowania ma nowotwór szyjki macicy? Profilaktykę nowotworu szyjki macicy możemy podzielić na pierwotną i wtórną. Ta pierwsza polega na aktywnym przeciwdziałaniu zakażenia wirusem HPV – w tym celu stosuje się szczepienia. Profilaktyka wtórna polega na regularnych wizytach u ginekologa z badaniem cytologicznym. Czy szczepienie przeciwko wirusowi HPV jest skuteczne? Dowiedziono, że szczepienia mają bardzo wysoką skuteczność w zapobieganiu zakażeniom HPV i rozwojowi raka szyjki macicy. Skuteczność jest największa przed rozpoczęciem współżycia, czyli w okresie nastoletnim. Obecnie szczepienie przeciwko HPV jest zalecane i darmowe dla dziewczynek i chłopców w wieku 9-14 lat. Dostępne są dwie szczepionki: dwu- i dziewięciowalentna. Dla nastolatków do 18. roku życia przewidziano pełną refundację szczepionki dwuwalentnej. Wykazano, że również osoby dorosłe, a nawet te, które już są nosicielami wirusa HPV, odnoszą korzyści ze szczepienia. A czy szczepienie przeciwko wirusowi HPV jest bezpieczne? Tak. Na całym świecie podano już kilkaset milionów szczepień przez okres kilkunastu lat. Najczęstszym działaniem niepożądanym obserwowanym po podaniu szczepionki był ból w miejscu podania w nasileniu od łagodnego do umiarkowanego, ale nie utrzymywał się długo. Jaką ofertę w zakresie profilaktyki raka szyjki mają państwo dla gdynianek? W naszej przychodni pacjentki mogą zostać zaszczepione przeciwko wirusowi HPV. Ponadto zapraszamy pacjentki na konsultacje ginekologiczne. W ramach wizyty wykonujemy badanie ginekologiczne, ultrasonograficzne oraz pobieramy cytologię. W przypadku nieprawidłowego wyniku cytologii wykonujemy pogłębioną diagnostykę o wymaz w kierunku wirusa HPV. Na podstawie otrzymanych wyników kwalifikujemy pacjentkę do dalszego etapu – badania kolposkopowego. Czym jest kolposkopia? Podczas kolposkopii przy użyciu mikroskopu oglądamy szyjkę macicy w powiększeniu. Z podejrzanych zmian na szyjce pobieramy wycinki diagnostyczne – drobne, kilkumilimetrowe fragmenty szyjki macicy, które następnie wysyłamy do badania histopatologicznego. Po około trzech tygodniach uzyskujemy wynik. Co jeśli wynik jest nieprawidłowy? Jeśli badanie potwierdza stan przednowotworowy dużego stopnia, najczęściej kolejnym krokiem jest zabieg konizacji szyjki macicy, czyli wycięcie zmian chorobowych z zachowaniem narządu rodnego. W przypadku diagnozy nowotworu złośliwego pacjentka kierowana jest na leczenie do ośrodka onkologicznego. Tam ustalany jest plan leczenia w zależności od zaawansowania choroby nowotworowej. Jak można podsumować naszą rozmowę? Rak szyjki macicy nadal stanowi poważne zagrożenie. Dobrą informacją jest to, że możemy zapobiec zakażeniu wirusem brodawczaka ludzkiego poprzez szczepienie. Mamy także możliwość wczesnego wykrywania stanów przednowotworowych i raków szyjki macicy, co znacząco zwiększa szanse na wyleczenie. W tym celu zachęcam pacjentki do regularnej kontroli ginekologicznej. Z dr. Kamilem Nowackim rozmawiała Karina Czerewatyj-Wyszecka. Opublikowano: 18.11.2024 11:58 Autor: Magdalena Śliżewska (magdalena.slizewska@gdynia.pl) Zmodyfikowano: 18.11.2024 16:20 Zmodyfikował: Karolina Szypelt