Co nowego

Uczciliśmy 80. rocznicę zakończenia walk o Gdynię

Marynarze z Kompanii Reprezentacyjnej Marynarki Wojennej podczas uroczystości z okazji 80. rocznicy zakończenia walk o Gdynię (fot. Magdalena Czernek)

Marynarze z Kompanii Reprezentacyjnej Marynarki Wojennej podczas uroczystości z okazji 80. rocznicy zakończenia walk o Gdynię (fot. Magdalena Czernek)

28 marca 1945 roku zakończyły się walki o nasze miasto. Gdynia była wolna. Mija 80 lat od tamtych wydarzeń. Z tej okazji odbyły się oficjalne uroczystości upamiętniające tę ważną dla naszego miasta rocznicę.


Gdynia uczciła 80. rocznicę zakończenia walk o wyzwolenie Gdyni spod niemieckiej okupacji. Uroczystości zorganizowano przed pomnikiem Polski Morskiej. Wzięli w nich udział m.in.: parlamentarzyści, gdyńscy samorządowcy, przedstawiciele Marynarki Wojennej oraz mieszkańcy.

Obchody rozpoczęły się od odegrania hymnu RP z jednoczesnym podniesieniem flagi państwowej na maszt. Potem okolicznościowe przemówienie wygłosił wicewojewoda pomorski Emil Rojek.
Dzisiaj Gdynia to miasto prężnie rozwijające się, dynamiczne, europejskie. Możemy być z niego dumni. Pamiętając jednocześnie o historii odzyskania miasta i zatarciu wszystkiego tego, co Niemcy przez 5 lat zrobili w tym miejscu, wynaradawiając je, wyrzucając dziesiątki tysięcy mieszkańców, a osiedlając w ich miejsce Niemców. Pamiętajmy o bohaterach, pamiętajmy o tych dniach, pamiętajmy,  że wolność i niepodległość nie tylko kraju, ale także miasta, to zbiorowy wysiłek, który wymaga zbiorowej determinacji i ciągłego przygotowywania się także dzisiaj – powiedział podczas uroczystości Emil Rojek, wicewojewoda pomorski.


Zdjęcia i montaż: Łukasz Czerwiński

List od prezydent Gdyni Aleksandry Kosiorek odczytała Anna Chojnowska, naczelniczka Biura Prezydenta.
Obchodzona dzisiaj 80. rocznica zakończenia działań wojennych w Gdyni przywołuje bolesne karty z historii naszego miasta i całego kraju. Wolność, która nadeszła wraz z Armią Czerwoną, po niemal 6 latach wojny, prześladowań i terroru miała słodko-gorzki smak przez wielu z nas odczuwany jeszcze przez kolejne dziesięciolecia. 28 marca każdego roku szczególną pamięcią otaczam tych wszystkich, którym nie dane było dotrwać do zakończenia okupacji. Bohaterskich obrońców miasta w 1939 roku, żołnierzy poległych podczas jego wyzwalania w 1945 roku, wysiedlonych gdynian, którzy nie powrócili do swoich domów z tułaczki, polskich patriotów rozstrzelanych i zamęczonych w miejscach kaźni, obozach. Pamiętamy również o wszystkich gdynianach z urodzenia i z wyboru, którzy po wojnie przyczynili się do odbudowy miasta i do jego rozkwitu. W tym dniu Gdynia dziękuję również harcerzom – odczytała Chojnowska.  

Anna Chojnowska, naczelniczka Biura Prezydenta, odczytująca list od prezydent Aleksandry Kosiorek podczas uroczystości z okazji 80. rocznicy zakończenia walk o Gdynię. W tle marynarz stojący pod pomnikiem Polski Morskiej i powiewające na wietrze biało-czerwone flagi
Anna Chojnowska, naczelniczka Biura Prezydenta, odczytująca list od prezydent Aleksandry Kosiorek podczas uroczystości z okazji 80. rocznicy zakończenia walk o Gdynię (fot. Magdalena Czernek)

Następnie uczestnicy złożyli wieńce i wiązanki kwiatów pod pomnikiem. A uroczystość zakończyła defilada. Obchody uświetniła wojskowa asysta honorowa.

Pamiętamy o harcerzach


W tym ważnym dniu Gdynia nie zapomniała też o swoich bohaterach. Na maszcie flagowym Urzędu Miasta załopotała kopia oryginalnej bandery z pierwszego, jeszcze drewnianego, przedwojennego żaglowca „Zawisza Czarny”. Na budynku magistratu pojawił się również baner z hasłem: „Harcerze uratowali Gdynię – 28.03.1945”.

Trzy flagi na masztach Urzędu Miasta Gdyni 28 marca. Od lewej: kopia oryginalnej bandery z pierwszego żaglowca „Zawisza Czarny”, flaga Polski oraz flaga Unii Europejskiej (fot. Magdalena Czernek)
Trzy flagi na masztach Urzędu Miasta Gdyni 28 marca. Od lewej: kopia oryginalnej bandery z pierwszego żaglowca „Zawisza Czarny”, flaga Polski oraz flaga Unii Europejskiej (fot. Magdalena Czernek)

W ten szczególny sposób uczczono Tajny Hufiec Harcerzy i jego działania w czasie okupacji. Przeprowadzone przez młodych ludzi akcje B-1 i B-2 ocaliły miasto.

Na czym polegały bohaterskie działania harcerzy, za które chcemy im podziękować? Podczas akcji B-1 wykradli oni plany portu, który w tamtym czasie był bazą niemieckiej Marynarki Wojennej Kriegsmarine. Harcerze zaznaczali na nich aktualne pozycje niemieckich wojsk i okrętów. Potem przekazali mapy aliantom. Dzięki temu mogli oni precyzyjnie zlikwidować konkretne strategiczne cele, a przy tym nie zniszczyć miasta. I tak 18 grudnia 1944 roku angielskie bombowce zbombardowały tylko port i bazę, gdzie stacjonowały wojska niemieckie. Zniszczono wtedy wiele okrętów. Poważnie uszkodzony został także jeden z symboli II wojny światowej – pancernik „Schleswig-Holstein”.

Pod koniec wojny gdyńscy harcerze zasłynęli jeszcze jedną akcją. Miała ona kryptonim B-2. Członkowie Tajnego Hufca Harcerzy robili dokładne wykreślenia miejsc, gdzie znajdują się niemieckie umocnienia twierdzy Gotenhafen – od Kolibek po Kępę Oksywską. Dane te nanieśli później na niemieckie mapy sztabowe, które przekazano żołnierzom Armii Czerwonej.

Walki o Gdynię


Gdynia była jednym z głównych ogniw niemieckiego systemu obronnego nad Zatoką Gdańską. 13 marca 1945 roku armie 1. i 2. Frontu Białoruskiego stanęły na przedpolach przygotowanego do długotrwałej obrony Trójmiasta. Po dwóch tygodniach zaciekłych walk wojska dotarły do Gdyni. 26 marca rozpoczął się szturm. Walki o poszczególne dzielnice Gdyni były bardzo zacięte. 28 marca 1945 roku ostatecznie wyparto z miasta niemieckich okupantów. Gdynia była wolna i prawie nie ucierpiała. Resztki wojsk niemieckich broniły się jeszcze do 5 kwietnia na Oksywiu, prowadząc ewakuację drogą morską na Półwysep Helski.

Galeria zdjęć

ikona Pobierz galerię
  • ikonaOpublikowano: 28.03.2025 15:50
  • ikona

    Autor: Magdalena Czernek (magdalena.czernek@gdynia.pl)

  • ikonaZmodyfikowano: 28.03.2025 17:13
  • ikonaZmodyfikował: Jakub Winiewski
ikona

Najnowsze