Dawno nie było tak pogodnej, słonecznej wiosny… i tak suchej. Codziennie w Gdyni wita nas piękna aura, dzień po dniu budzi nas słońce. Kiedy ostatni raz padało? Trudno znaleźć kogokolwiek, kto by to pamiętał. Susza stała się faktem i to nie tylko w Gdyni, ale całej Polsce. Co możemy zrobić? Jak przeciwdziałać tej sytuacji i oszczędzać wodę? Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa opublikował raport, z którego wynika, że w okresie od 1 kwietnia do 31 maja 2023 roku zanotowano suszę rolniczą w 9 województwach w Polsce: pomorskim, zachodniopomorskim, kujawsko-pomorskim, warmińsko-mazurskim, wielkopolskim, łódzkim, mazowieckim, podlaskim i dolnośląskim. Efekty? Wprowadzenie zakazu podlewania ogrodów przydomowych, działkowych, terenów zielonych oraz napełniania basenów na swoim terenie ogłosiła już 6 czerwca 2023 roku gmina Brześć Kujawski (województwo kujawsko-pomorskie), natomiast w innych gminach w całej Polsce pojawią się apele o racjonalne korzystanie z wody. Skąd ta susza? Susza jest zjawiskiem mającym głęboki wpływ na wiele aspektów naszego życia - od bezpośredniego jego zagrożenia poprzez czynniki pośrednie takie jak wzrost cen warzyw i owoców czy obniżenie ciśnienia wody w kranie. Przyczyną suszy jest globalne ocieplenie wynikające z nadmiernej emisji gazów cieplarnianych, głównie CO2, skutkujące wzrostem temperatury i zaburzeniami w rozmieszczeniu opadów (obecnie ich całkowity brak w naszym regionie). Oszczędzanie wody, wstrzymanie się z wycinką trawników - to sposoby, by poradzić sobie ze skutkami suszy. Fot. Zygmunt Gołąb Oszczędnie z wodą Co zatem powinniśmy zrobić? Oszczędzać wodę, dbać o otaczającą nas roślinność, która pomaga ochładzać otoczenie i zatrzymywać wodę w glebie oraz – gdy deszcz już spadnie - zatrzymać jak najwięcej wody deszczowej tam, gdzie nastąpił opad. Oszczędzać wodę w naszych domach i w pracy możemy poprzez: zakręcanie wody podczas mycia zębów, branie szybkich pryszniców zamiast kąpieli w wannie - kilkuminutowy prysznic to ok. 40 l zużytej wody, podczas gdy kąpiel w wannie to niekiedy ponad 170 l wody, włączanie pralki, zmywarki w momencie, gdy wykorzystujemy maksymalnie jej pojemność (najlepiej w godzinach wieczornych i nocnych), zbieranie wody po myciu owoców czy gotowaniu (ważne, by była to woda bez olejów, przypraw itp. np. po gotowaniu warzyw, jajek) i używanie potem np. do podlewania kwiatów, roślin na balkonie, ograniczenie podlewania wodą z kranu (zwłaszcza dużych powierzchni trawników), powstrzymanie się od napełniania basenów oraz mycia samochodów, sianie roślin o małych wymaganiach wodnych (np. łąk kwietnych zamiast trawników), kupowanie produktów o niskim śladzie wodnym (ilość wody potrzebna do produkcji danej rzeczy) - np. do produkcji jednej plastikowej butelki wody potrzeba około jednej czwartej litra ropy naftowej oraz trzech litrów wody, a potem powstaje plastikowy odpad. Warto pić wodę z kranu i korzystać z wielorazowych butelek. Ślad wodny – warto o tym wiedzieć! Ślad wodny mówi, ile w rzeczywistości zużywamy wody – zarówno bezpośrednio, jak i pośrednio. Bezpośrednim zużyciem określa się zużycie w przypadku picia, mycia, prania, czy sprzątania. Pośrednio zużywamy natomiast wodę, która także pochodzi z globalnych zasobów słodkiej wody. I zasoby te są oczywiście wyczerpywalne. Dlatego jako konsumenci powinniśmy zwracać uwagę na to, jak kupowana żywność jest produkowana i skąd jest transportowana - im bardziej sezonowa i lokalna żywność - tym lepiej dla planety. Ogrody deszczowe to sposób na zatrzymanie deszczówki. Fot. Zygmunt Gołąb Gdy mamy możliwość zatrzymywania wody deszczowej (w ogrodzie, na osiedlu) warto pomyśleć o: tworzeniu w swoich ogrodach małych stawów i innych zbiorników wodnych, które poza funkcją nawadniającą wpływają na zwiększenie lokalnej bioróżnorodności, zakładaniu ogrodów deszczowych zatrzymujących nadmiar wód opadowych, instalacji zbiorników lub beczek do zbierania wody deszczowej i jej używania do utrzymywania terenów zielonych na co miasto Gdynia udziela dotacji. Uwielbiasz równo przystrzyżone trawniki? Nie w suszę! Podczas suszy nie powinno się kosić trawy, aby umożliwić jej zatrzymanie wody i ochładzanie otoczenia. Należy pamiętać o wystawianiu poidełek dla ptaków i owadów zapylających – im jest teraz szczególnie trudno przetrwać suszę. Trzeba też zwrócić uwagę na domowe zwierzęta - nie pozostawiajmy też naszych czworonożnych przyjaciół bez dostępu do wody i w miejscach, gdzie mogą być narażone na skutki upału. Chcąc wesprzeć roślinność miejską róbmy to rozważnie. Podlewanie drzew, które tego wymagają wskazane jest we wczesnych godzinach porannych lub wieczorem (kiedy jest niższa temperatura i mniejsze parowanie), a jednorazowo lepiej zapewnić kilkadziesiąt litrów wody niż jedną butelkę. Opublikowano: 14.06.2023 16:00 Autor: Zygmunt Gołąb (z.golab@gdynia.pl) Zmodyfikowano: 14.06.2023 16:15 Zmodyfikował: Redakcja portalu Gdynia.pl