Miasto wrażliwe i pełne inicjatywy – działo się w 2022 roku

Ten rok był szczególny: wojna, postpandemiczna rzeczywistość, inflacja. Gdynianie pokazali, że stanowią wrażliwą wspólnotę, która podejmuje inicjatywy i dzieli się dobrem. Pełne ręce roboty mieli również pracownicy miejskich instytucji oraz organizacji pozarządowych, które od lat aktywnie uczestniczą w życiu miasta.

Wrażliwa wspólnota

Styczeń otworzyła wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy. 30. finał Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy to była wielka fala dobra. Na ulicach miast pojawili się wolontariusze z puszkami. Nie zabrakło też e-skarbonek i internetowych aukcji.
Padł kolejny rekord. Udało się zebrać ponad 224 miliony złotych, czyli o ponad 13,5 miliona złotych więcej niż przed rokiem. Środki zostaną przeznaczone na zakup sprzętu przeznaczonego do leczenia wzroku u dzieci. Nasze miasto również hojnie wsparło Wielką Orkiestrę Świątecznej Pomocy. Gdyńskie sztaby zebrały w sumie 1 157 155,29 złotych.
Wynik sztabu działającego w Teatrze Miejskim im. Witolda Gombrowicza w Gdyni to 201 144,16 złotych. Sztab Pierwszej Społecznej Szkoły Podstawowej w Gdyni zebrał 190 254,02 złotych. Wynik Zespołu Szkół Ogólnokształcących nr 8 to 15 788,51 złotych. Rekordową sumę uzbierał największy gdyński sztab – Gdynia dla Orkiestry. Ostateczny wynik to 749 968,60 złotych.
24 lutego dźwigająca się z postpandemicznego kryzysu Gdynia stanęła wobec wyzwania, jakim była pomoc obywatelom Ukrainy poszkodowanym w wyniku działań wojennych. Od początku rosyjskiej inwazji zbrojnej na Ukrainę z zaatakowanego kraju uciekło kilka milionów osób. Część z nich ruszyła dalej, część zdecydowała się na powrót – ale duża liczba naszych sąsiadów zdecydowała się na dłuższy pobyt w Polsce lub zamieszkanie tu na stałe. Z myślą o tych, którzy na dłużej zatrzymali się w Gdyni, w mieście zbudowano system pomocy, który staraniami samorządu jest stale rozbudowywany m.in. dzięki nawiązywanej szerokiej współpracy; także międzynarodowej.
W czasie trwającego kryzysu uchodźczego, zwłaszcza w pierwszych miesiącach wojny, pracownicy pomocy społecznej wraz z pracownikami innych miejskich służb i instytucji musieli sprostać niełatwej sytuacji i reagować błyskawicznie w trybie interwencyjnym. Ogółem od początku wybuchu konfliktu do końca roku MOPS udzielił wsparcia 594 rodzinom ukraińskim.
Przez 22 punkty zbiorowego zakwaterowania uruchomione przez miasto przewinęło się ponad 4 tysiące osób, które były wspierane bezpośrednio przez blisko 80 pracowników MOPS.
Ośrodek odpowiada również za organizację wraz z koalicjantami wsparcia żywnościowego uchodźców – łącznie od początku wybuchu wojny do końca roku wydano ponad 72 tysiące pakietów żywnościowych w sklepiku społecznym „Za stołem” oraz zapewniono ponad 30 tysięcy posiłków i ponad 25 tysięcy pakietów żywnościowych w miejscach zbiorowego zakwaterowania.
W ramach społecznego zrywu, jakim było wsparcie dla ludności z ogarniętej wojną Ukrainy, przeprowadzono wiele zbiórek, od żywności i leków po tak potrzebne w kraju zszarganym przez działania wojenne agregaty.
Szerzej o pomocy dla Ukrainy piszemy tutaj.
Po pandemii do formuły stacjonarnej wróciły miejska wigilia i śniadanie wielkanocne dla samotnych i potrzebujących. Przy wspólnym stole przygotowano miejsce dla pół tysiąca osób. Znów można się było spotkać, by pogawędzić, życzyć sobie wszystkiego najlepszego czy pośpiewać kolędy. Aby świąteczny nastrój towarzyszył również po powrocie do domu, uczestnikom wydarzenia rozdano paczki z żywnością długoterminową i słodkościami.

Dzieci są ważne

Gdynia jest miastem nowoczesnym i otwartym. Przez ostatnich pięć lat pracowała na zdobycie wyjątkowego tytułu Miasta Przyjaznego Dzieciom. I stało się. 8 września Gdynia została pierwszym miastem w Polsce, które otrzymało zaszczytny tytuł Miasta Przyjaznego Dzieciom.
Wyjątkowe podejście do polityki miejskiej skierowanej właśnie do dzieci, młodzieży i rodzin pozwoliło Gdyni – jako pierwszemu miastu w Polsce – otrzymać ten prestiżowy tytuł nadawany przez UNICEF Polska. Takie wyróżnienie to ogromne zobowiązanie dla gminy i pozostałych podmiotów kierujących swoje działania do najmłodszych mieszkańców.
Miasto Przyjazne Dzieciom to tytuł, który wiąże się ze szczególnym zobowiązaniem. Certyfikat jest przyznawany przez UNICEF Polska na dwa lata. To okres, w którym Gdynię czeka dużo pracy. Miasto będzie musiało udowodnić, że wciąż na ten tytuł zasługuje oraz wdrażać kolejne elementy polityki rodzinnej. To wszystko po to, aby przejść kolejną certyfikację.
Jedną z najnowszych inicjatyw, której celem jest wsparcie najmłodszych i ich nauczycieli, są działania Gdyńskiego Zespołu Wsparcia dla Oświaty, którego specjaliści docierają bezpośrednio do dyrektorów i pedagogów gdyńskich placówek z konkretną ofertą działań pomocowych zarówno dla dzieci polskich, jak i ukraińskich, których obecnie uczy się w naszym szkołach około dwóch tysięcy.
Specjaliści podkreślają, że największym zasobem miasta, jeżeli chodzi o wsparcie najmłodszych mieszkańców, są świetnie wyszkoleni profesjonaliści: psychologowie szkolni, pedagodzy, pracujący bezpośrednio w szkołach, bądź w poradniach psychologiczno-pedagogicznych i to właśnie oni obecnie często stoją na pierwszej linii w walce z kryzysem.
Działania te są w całości finansowane przez partnera Gdyni – UNICEF.

Życie zaczyna się po sześćdziesiątce

Ku radości seniorów wiele aktywności wraca powoli do formuły stacjonarnej. W październiku zainaugurowano kolejny rok akademicki na Uniwersytecie Trzeciego Wieku. W ofercie pojawiły się m.in. autoterapia masażu prozdrowotnego, warsztaty z psychologii, rytmika z elementami choreoterapii, a nawet ziołolecznictwo, czyli fitoterapia oraz trening pamięci.
Nie zabrakło także zajęć związanych z obsługą komputera. Warto podkreślić, że seniorzy mogą korzystać także z aktywności pozauniwersyteckich. Wśród nich znajduje się sporo zajęć sportowych: tai chi, fitness, czy gimnastyka dla zdrowego kręgosłupa. Coś dla siebie znajdą również te osoby, które chciałyby rozwijać się artystycznie. Można bowiem skorzystać z lekcji malarstwa i rysunku. Ponadto zaplanowano warsztaty robienia na drutach, a także zajęcia teatralne.
W 2022 roku po raz trzeci gdynianie, którzy potrzebują pomocy w codziennych czynnościach, mogli z niej skorzystać w ramach programu Asystent Osobisty Osoby Niepełnosprawnej.
Celem programu funkcjonującego w Gdyni od 2019 roku jest nie tylko zapewnienie pomocy osobom z niepełnosprawnościami, ale także zwiększenie ich szans na prowadzenie samodzielnego życia. Ze wsparcia skorzystało 625 mieszkańców miasta z niepełnosprawnościami mających trudności w codziennym funkcjonowaniu.
Uczestnicy mogą liczyć na pomoc asystenta nie tylko w podstawowych czynnościach dnia codziennego, takich jak zakupy czy pomoc w przemieszczaniu się komunikacją miejską, ale także m.in. przy podejmowaniu aktywności kulturalnych czy dotarciu na spotkanie z rodziną czy znajomymi.
Gdynia uzyskała na ten cel dotację w kwocie ponad 9 milionów złotych, co pozwoliło wzmocnić działania samorządu na rzecz osób, które tego potrzebują. Program finansowany jest przez Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej ze środków Funduszu Solidarnościowego.
Wrażliwi, uczynni, chętni do niesienia pomocy i ufni – te cechy seniorów najchętniej wykorzystują oszuści, którzy prześcigają się w sposobach wyłudzenia od starszych ludzi oszczędności życia, kosztowności czy danych osobowych. Choć policjanci regularnie odwiedzali kluby seniora, centra sąsiedzkie i kościoły, ostrzegając przed oszustami, w naszym mieście wciąż dochodziło do podobnych sytuacji. Na szczęście jest ich mniej. A to dzięki profilaktyce tych zdarzeń i zaangażowaniu samych seniorów.
Miasto wspólnie z lokalną policją prowadzi specjalną kampanię społeczną „STOP!” na rzecz bezpieczeństwa osób starszych od 2019 roku. W ramach akcji przygotowano m.in. bezpłatne materiały informacyjne, listę przydatnych telefonów alarmowych czy przeprowadzono spotkania z policjantami podczas wydarzeń dedykowanych starszym mieszkańcom, bezpośrednio uświadamiając ich na temat najpoważniejszych zagrożeń.

Siła sąsiadów

Centra Sąsiedzkie Przystań to, rozwijana przez gdyński samorząd od 2018 roku, sieć rozlokowanych w całym mieście placówek, w których mieszkańcy mogą uczestniczyć w bezpłatnych zajęciach hobbystycznych, rekreacyjnych czy kulinarnych, mogą poprowadzić spotkania dla sąsiadów i dzielić się z nimi pasjami, mogą spotkać się z psychologiem czy doradcą Powiatowego Urzędu Pracy, ale mogę też po prostu spędzić czas na rozmowie z innymi czy lekturze książki.
Oferta Przystani jest bogata – ale zawsze dostosowana do specyfiki lokalnej społeczności i możliwości lokalowych. Na potrzeby największych gdyńskich Przystani: Śmidowicza 49 oraz Chylońska 237 gruntownie przebudowano budynki, w których wcześniej działały nieistniejące już szkoły średnie. Obie placówki dysponują dużymi salami gimnastycznymi, przestronnymi salami warsztatowymi, węzłami sanitarnymi, pomieszczeniami do przygotowania posiłków.
Tuż po wybuchu wojny, gdy do Polski zaczęły docierać pierwsze fale uchodźców, zawieszono działalność wszystkich Przystani i rozpoczęto ich adaptację na potrzeby pobytu osób z Ukrainy. Miały być to miejsca pobytu krótkoterminowego.
Miejsca noclegowe powstały i utrzymywano je dzięki zaangażowaniu jednostek miejskich (m.in. Gdyńskie Centrum Sportu, Gdyńskie Centrum Zdrowia, Laboratorium Innowacji Społecznych), darczyńców (np. Lions Club), radnych miasta i dzielnic oraz niezliczonej liczbie gdynian – mieszkańców dzielnic, sąsiadów Przystani, którzy każdego dnia spieszyli ze wsparciem dla osób uchodźczych.
Czas, w którym w Przystaniach schronili się uchodźcy, był niezwykły dla lokalnych społeczności: pokazał ich siłę i gotowość do działania. Wielu sąsiadów dopiero teraz, po raz pierwszy, zajrzało do Przystani – by zapytać, jak pomóc; wolontariat stał się okazją do nawiązania nowych znajomości.
We wrześniu Przystanie wróciły do organizacji zajęć: sąsiedzkie spotkania odbywają się na Lipowej 15, Opata Hackiego 33, Chylońskiej 237 i Chabrowej 43 i na Śmidowicza 49.
6 grudnia otwarto dla mieszkańców Przystań Łowicka 51. Przyciąga dużym księgozbiorem, planszówkami, pięknymi i nowoczesnymi wnętrzami, przestrzenią do dyskusji i aktywności, a nawet… dużą zjeżdżalnią i stanowiskami gamingowymi.
Całość funkcjonuje jako otwarta przestrzeń, w której przeplatają się różne funkcje. Przystań Łowicka 51 to zarówno dzielnicowa biblioteka, Sala Sąsiedzka, miejsce spotkań lokalnej Rady Dzielnicy, jak i liczne zajęcia oraz warsztaty dla społeczności Małego Kacka.

Święto partycypacji

Budżet Obywatelski to wielkie święto partycypacji, w którym mieszkańcy sami wskazują interesujące ich inicjatywy i przedsięwzięcia. Najwięcej emocji dostarcza zwykle głosowanie.
W jego wyniku w ubiegłym roku, w dziewiątej edycji Budżetu Obywatelskiego, do realizacji trafiły do realizacji 84 projekty dzielnicowe i dwa projekty Klimatycznego Budżetu Obywatelskiego – tyle trafiło do realizacji w ramach dziewiątej edycji Budżetu Obywatelskiego! W wielkim święcie partycypacji wzięło udział 20 331 osób, czyli 9,15 procent mieszkanek i mieszkańców Gdyni.
Głosowanie w gdyńskim Budżecie Obywatelskim trwało od 5 do 19 września. Udział mogły wziąć wszystkie osoby mieszkające w Gdyni, bez względu na wiek. Głosowanie prowadzone było elektronicznie, za pośrednictwem strony internetowej www.bo.gdynia.pl.
W gdyńskim Budżecie Obywatelskim 2022 do podziału było 11 054 272 zł plus premia w ramach „Projektu +1”. To nagroda w postaci realizacji dodatkowych projektów (ze środków miasta): dużego dla dzielnicy z najwyższą frekwencją w głosowaniu oraz małych – po jednym w dzielnicach, które w rankingu frekwencji zajęły drugie i trzecie miejsca.
W tym roku wybieraliśmy spośród 241 projektów dzielnicowych. Najwięcej było ich na Chyloni – 27, najmniej na Kamiennej Górze – trzy. Ostatecznie do realizacji mieszkańcy i mieszkanki Gdyni wskazali 61 projektów dzielnicowych małych oraz 23 projekty dzielnicowe duże. Spośród czterech poddanych pod głosowanie projektów miejskich w Klimatycznym Budżecie Obywatelskim wybrano dwa.
W październiku do realizacji przekazano cztery dodatkowe projekty, tzw. dzielnicowe małe. Stało się tak dzięki decyzjom Rad Dzielnic o dofinansowaniu inicjatyw „spod kreski”, a także – po raz pierwszy w historii gdyńskiego Budżetu Obywatelskiego – prywatnemu darczyńcy.

Maj miesiącem wrażliwości

Szósta edycja kampanii społecznej „Wchodzę – zawsze jest jakieś wejście” miała uwrażliwić osoby kierujące pojazdami i społeczeństwo w ogóle na wyzwania, jakie stoją przed osobami z niepełnosprawnością.
Rok temu hasłem przewodnim była „Dostępność”, a dwa lata temu „Niezależność”. Hasło edycji 2022 to „Parkuję z empatią”. W ramach kampanii przewidziano m.in. spotkanie ze szkołami nauki jazdy. Na facebookowym profilu kampanii na bieżąco są publikowane informacje przydatne dla osób z niepełnosprawnościami oraz wszystkich tych, którzy wrażliwość pielęgnują w sobie cały rok.

To oczywiście nie wszystko, co działo się w mieście w ciągu ubiegłego roku. Z okazji urodzin miasta otwarto posterunek Straży Miejskiej w wygodnej lokalizacji na Kamiennej Górze. Przeniósł się tam referat dzielnicowy, który dotychczas mieścił się na Kolibkach. Strażnicy zyskali nowoczesne i odpowiednio przystosowane miejsce pracy. Warto wspomnieć o postępach na budowie kolejnego centrum sąsiedzkiego, czyli Przystani Widna 2 na Witominie.