W holenderskim Axel (miejscowości położonej w południowo-zachodniej Holandii w pobliżu granicy z Belgią) znajduje się „Muzeum Gdynia" poświęcone wydarzeniom z okresu II wojny światowej, w tym m.in. bitwie o Axel. Powstało ono z inicjatywy miejscowych pasjonatów, tj. rodziny Maas. Zbiory pochodzą z pobojowisk wojennych i są sukcesywnie uzupełniane i wzbogacane przez właścicieli. Obecnie już trzecie pokolenie zajmuje się udostępnianiem dla publiczności zebranych zbiorów. By przybliżyć mieszkańcom Axel, ale także turystom odwiedzającym Muzeum, miasto Gdynię, powstała idea przygotowania stałej wystawy o naszym mieście, prezentującej jego różne aspekty. W związku z faktem, że „Muzeum Gdynia" związane jest tematycznie z okresem II wojny światowej, wystawa została uroczyście zainaugurowana w ramach obchodów 66. rocznicy wyzwolenia Axel. W uroczystości, oprócz gdyńskiej delegacji oficjalnej, udział wzięli m. in. Konsul Honorowa RP w Heusden, pani Iwona Cichocki-Marechal; Radca Minister Władysław Padło z Ambasady RP w Hadze; żołnierze polscy, a także mieszkańcy Axel i członkowie tamtejszej polonii, na czele z panem Tomaszem Sawickim, osobiście zaangażowanym w całe przedsięwzięcie. Wstęgę otwierającą wystawę, oprócz oficjeli, przeciął jedyny żyjący weteran walk pod Axel - pan Sylwester Bardziński.W Axel znajduje się również most o nazwie „Gdynia", który zastąpił prowizoryczny most zbudowany przez polskich saperów w okresie II wojny światowej. W wyniku działań wojennych depresyjne tereny północnej Flandrii i Zelandii zostały podtopione i w związku z tym niezbędne było odbudowanie przez polskich saperów tymczasowego mostu o odpowiedniej nośności na kanale żeglownym Axel-Hulst, który miał umożliwiać przejazd czołgów, mających zapewnić wsparcie w walkach. Na pamiątkę tamtych wydarzeń nadano temu mostowi nazwę „Gdynia". Ponadto w Axel znajduje się też Polski Krzyż, który został postawiony w celu upamiętnienia polskich żołnierzy z 10. pułku dragonów wchodzącego w skład 10 Brygady Kawalerii Pancernej z 1 Dywizji Pancernej generała Maczka, którzy zginęli podczas walk o Axel we wrześniu 1944 r. Krzyżem opiekuje się Holender Carlo Vervaet - jeden z mieszkańców Axel. Co roku w ramach uroczystości upamiętniających wyzwolenie Axel pod krzyżem składane są kwiaty. Również w tym roku przedstawiciele władz lokalnych i miejscowej polonii oraz delegacja gdyńska złożyła okolicznościowe wiązanki.fot.: Marta Zelewska Opublikowano: 20.09.2010 00:00 Autor: Dorota Nelke (11@gdynia.pl)