Co nowego

Gdynia oddała hołd powstańcom

Posterunek honorowy przy tablicy u zbiegu ulic Żwirki i Wigury oraz Słowackiego, która jest poświęcona pamięci społeczności żydowskiej (fot. Magdalena Czernek)

Posterunek honorowy przy tablicy u zbiegu ulic Żwirki i Wigury oraz Słowackiego, która jest poświęcona pamięci społeczności żydowskiej (fot. Magdalena Czernek)

Blisko 82 lata temu wybuchło powstanie w getcie warszawskim. Był to największy zbrojny zryw Żydów podczas II wojny światowej, a zarazem pierwsze miejskie powstanie w okupowanej Europie. Społeczność żydowska żyła również w Gdyni, dlatego nasze miasto przyłączyło się do obchodów tej ważnej rocznicy. Po zakończeniu uroczystości jej uczestnicy rozdawali na gdyńskich ulicach żonkile pamięci.


19 kwietnia 1943 roku warszawscy Żydzi podjęli walkę zbrojną z Niemcami. Kierowała nimi chęć odwetu i zadania wrogowi jak największych strat.

Aby uczcić tę rocznicę oraz ofiary powstania, w Gdyni zorganizowano oficjalne uroczystości. Odbyły się one przy tablicy u zbiegu ulic Żwirki i Wigury oraz Słowackiego, która jest poświęcona pamięci społeczności żydowskiej. Wzięli w nich udział m.in. parlamentarzyści, samorządowcy, dyplomaci, przedstawiciele Marynarki Wojennej i stowarzyszeń żydowskich, a także gdyńscy nauczyciele i uczniowie.


Zdjęcia i montaż: Łukasz Czerwiński

Przemówienie okolicznościowe wygłosił senator Sławomir Rybicki, a list od wojewody pomorskiej Beaty Rutkiewicz odczytała Alina Baaske – pełnomocniczka ds. integracji środowisk kombatanckich i koordynacji ich działań.
Spotykamy się w tym miejscu, żeby oddać hołd mieszkańcom getta i powstańcom, aby pamiętać o ich niezwykłej odwadze, poświęceniu i dramatowi, jaki towarzyszył likwidacji getta przez oddziały Jürgena Stroopa. Spotykamy się również po to, żeby zadać sobie pytanie, dlaczego to się wydarzyło, co było przyczyną tych okrutnych wydarzeń. I myślę, że warto powiedzieć, iż antysemityzm był obecny kiedyś, był obecny podczas okupacji niemieckiej w Polsce i że to on był przyczyną barbarzyństwa, okrucieństwa oraz nieludzkiego traktowania społeczności żydowskiej – mówił podczas uroczystości senator Sławomir Rybicki.

Gdynia była bardzo pięknym i zdolnym dzieckiem II Rzeczypospolitej. Dawała pracę, dach nad głową, możliwości. Oferowała rzeczy wielkie i nowoczesne. Dlatego dla tysięcy ludzi stała się wymarzonym miejscem na ziemi. Niemcy mordując, wywożąc do obozów i wysiedlając mieszkańców, całkowicie zmienili strukturę społeczną miasta. Gehenna żydowskich mieszkańców Gdyni rozpoczęła się w połowie września 1939 roku wraz z wkroczeniem hitlerowskiej armii. Byli bici, poniżani, okradani, zmuszani do katorżniczej pracy, kierowani do obozów na Grabówku, w Redłowie, Nowym Porcie, Brzeźnie, Sztutowie, do obozów koncentracyjnych i gett w całej okupowanej wówczas Polsce – dodała Alina Baaske, pełnomocniczka wojewody pomorskiej ds. integracji środowisk kombatanckich i koordynacji ich działań.

List od prezydent Gdyni Aleksandry Kosiorek odczytał wiceprezydent Bartłomiej Austen.

Wspominamy dziś 82. rocznicę wybuchu powstania w getcie warszawskim. To z jednej strony okazja do okazania szacunku tym, którzy zdając sobie sprawę ze swojego położenia i nieuchronności zagłady, zdecydowali się walczyć o swój los i nie czekać bezczynnie na zagładę. Z drugiej strony – wspomnienie pierwszego powstania miejskiego w okupowanej przez Niemców Europie.  Wreszcie dla nas wszystkich to bolesna lekcja tego, do czego prowadzą uprzedzenia, fobie, podsycana niechęć i podziały.  To lekcja tego, jak wielkie okrucieństwo może wynikać z nietolerancji, rasizmu, ale i przyzwolenia na zło.  A to zło obecne było nie tylko w historii. Możemy obserwować je każdego dnia, gdy na świecie giną ludzie, a zło i przemoc powszednieją – podkreślał wiceprezydent.

Była też wspólna modlitwa. A na koniec uczestnicy uroczystości złożyli kwiaty przed tablicą pamiątkową. Uroczystości uświetniła wojskowa asysta honorowa.

Żołnierze Marynarki Wojennej trzymający wieńce i wiązanki kwiatów podczas uroczystości z okazji 82. rocznicy wybuchu powstania w getcie warszawskim (fot. Magdalena Czernek)
Żołnierze Marynarki Wojennej trzymający wieńce i wiązanki kwiatów podczas uroczystości z okazji 82. rocznicy wybuchu powstania w getcie warszawskim (fot. Magdalena Czernek)

Akcja „Żonkile”


Ważnym elementem każdej rocznicy wybuchu powstania w getcie warszawskim jest akcja społeczno-edukacyjna „Żonkile”. Organizuje ją Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN19 kwietnia na ulicach stolicy rozdawane są papierowe żonkile. Te kwiaty są symbolem pamięci. Marek Edelman – jeden z Żydów, który przeżył powstanie i wojnę – składał je co roku przed pomnikiem Bohaterów Getta w Warszawie.

Uczestnicy gdyńskich uroczystości przenieśli akcję na ulice Gdyni – rozdawali żonkile przechodniom.

Uczniowie gdyńskich szkół wręczający mieszkańcom żonkile pamięci (fot. Magdalena Czernek)
Uczniowie gdyńskich szkół wręczający mieszkańcom żonkile pamięci (fot. Magdalena Czernek)

Akcji od początku towarzyszy hasło „Łączy nas pamięć”, które podkreśla siłę wspólnoty, znaczenie solidarności i potrzebę dialogu ponad podziałami. Nosząc żonkila, pokazujemy, że łączy nas pamięć o walczących, a także około 50 tys. ukrywających się w ruinach getta cywilach w 1943 roku

Muzeum zachęca też do publikowania zdjęć żonkili w mediach społecznościowych. Należy przy tym pamiętać o hashtagach: #ŁączyNasPamięć oraz #AkcjaŻonkile, a także o oznaczeniu profilu @polinmuseum.

Galeria zdjęć

ikona Pobierz galerię
ikona

Najnowsze