Skarby i wraki do czerwoności rozpalają wyobraźnię nie tylko poszukiwaczy. Co pewien czas świat obiegają wieści o kolejnych niezwykłych odkryciach. I jakoś tak się składa, że bardzo często dostarczycielami tych sensacji są nie tylko Polacy, ale właśnie gdynianie. I tak jest i tym razem. Polscy nurkowie dokonali sensacyjnego odkrycia na dnie Bałtyku w pobliżu wybrzeża Szwecji. Znaleźli wrak XIX-wiecznego żaglowca z niecodziennym ładunkiem - to ponad sto butelek szampana i wody mineralnej. - No to chyba mamy skarb. W drodze do Szwecji sprawdzaliśmy wszystkie pozycje na naszej liście "do sprawdzenia". Kolejny wrak na echosondzie ledwo się rysował i wyglądał jak zwykły kuter rybacki. Byliśmy już tego dnia po jednym nurkowaniu i na początku były wątpliwości czy będzie ktoś chętny do zejścia. Marek Cacaj i Paweł Truszyński wykazali dużą determinacje i stwierdzili, że zrobią szybką „windę” na dół i zaraz wychodzą – opowiada znany gdyński płetwonurek Tomasz Stachura, kierujący zespołem nurków Balctictech z Gdyni. Jest też jednym z najbardziej aktywnych polskich nurków wrakowych. Nie było ich prawie 2 godziny, więc ekipa wiedziała, że coś jest na rzeczy i że trafili na coś arcy ciekawego. I faktycznie na dnie spoczywał XIX wieczny żaglowiec w bardzo dobrym stanie, wyładowany po burty szampanem, winem porcelaną oraz wodą mineralną. Było tego na tyle dużo, że trudno było nurkom ocenić ilości. - Ale na pewno widzieliśmy ponad 100 butelek szampana oraz kosze z woda mineralną w glinianych butelkach. I właśnie ta woda okazała się najciekawsza i naprowadziła nas na dalsze tropy. W tych czasach woda mineralna, była traktowana niemalże jak lekarstwo i trafiała tylko na królewskich stoły. Jej wartość była tak cenna, że transporty były eskortowane przez policję. My na naszym wraku natrafiliśmy na około 100 zalakowanych butelek wody Selters – pisał na gorąco na swoim profilu Facebookom Tomasz Stachura. Selters to niemiecka wytwórnia, która do dziś istnieje, a jej produkty są nadal uważane za wykwintne. Dzięki kształtowi stempla i pomocy historyków, można było oszacować, że odkryty transport był wyprodukowany pomiędzy rokiem 1850-1867. - Wrak leży kilkadziesiąt mil morskich na południe od Szwecji, niestety poza polskimi wodami terytorialnymi i strefą ekonomiczną. A to oznacza, że do znaleziska ma prawo Szwecja, na której wodach terytorialnych został odkryty – mówi prof. Leszek Łęczyński, geolog z Wydziału Oceanografii i Geografii z Uniwersytetu Gdańskiego, który zajmuje się naukowo badaniem tego co zalega pod dnem morskim i na jego powierzchni. W Szwecji za badania nad tamtejszymi znaleziskami odpowiada Johan Rönnby z Uniwersytetu Södertörn. Polscy nurkowie prowadzą więc dalsze badania wraku pod jego nadzorem.Bałtyk kryje niezbadane skarbyWedług danych rządowych jedynie nieco ponad 30 % obszarów morskich Rzeczypospolitej Polskiej zostało szczegółowo rozpoznanych batymetrycznie, co uniemożliwia ocenę rzeczywistej skali wyzwań związanych z zalegającymi na dnie wrakami. Badacze mają skatalogowane 639 obiektów punktowych, czyli takich które zalegają na dnie Bałtyku, co znaczy, że ich położenie zostało określone przy pomocy współrzędnych geograficznych. Obiekty punktowe podzielono na: wrak – niebezpieczny – wykazano 40 obiektów, wrak – nieokreślony – wykazano 309 obiektów, wrak – bezpieczny – wykazano 157 obiektów, broń konwencjonalna – wykazano 124 obiekty, bojowe środki trujące – wykazano 9 obiektów. Aktualnie trwają prace legislacyjne regulujące zarówno zasady postępowania z wrakami jak i porządkujące przepisy zapewniające bezpieczeństwo prowadzonych badań nad wrakami i ich ewentualnym wydobyciem. ORP ORZEŁ Odkrycie żaglowca na wodach szwedzkich to jedno z najbardziej imponujących dokonań Tomasza Stachury i jego zespołu, ale nie flagowe przedsięwzięcie. Tym jest projekt-marzenie, którego celem jest odnalezienie Orła, czyli wraku okrętu podwodnego ORP „Orzeł”, który zaginął w 1940 roku na Morzu Północnym i jego poszukiwania nadal trwają. Opublikowano: 25.07.2024 14:19 Autor: Małgorzata Kaliszewska (malgorzata.kaliszewska@gdynia.pl) Zmodyfikowano: 26.07.2024 08:38 Zmodyfikował: Małgorzata Kaliszewska