99 lat temu – dokładnie 10 lutego 1926 roku – Gdynia otrzymała prawa miejskie. Jednym z tradycyjnych elementów obchodów jest uroczysta sesja Rady Miasta Gdyni w Teatrze Miejskim im. Witolda Gombrowicza w czasie, której wręczane są medale im. Eugeniusza Kwiatkowskiego „Za wybitne zasługi dla Gdyni”. Medal im. Eugeniusza Kwiatkowskiego Medale im. Eugeniusza Kwiatkowskiego wręczono już po raz trzydziesty pierwszy. To niezwykle wyróżnienie jest wyrazem szczególnego uznania za wybitne zasługi dla rozwoju miasta i portu oraz za rozsławianie Gdyni w kraju i na świecie. Radni co roku mogą przyznać trzy takie medale. Trafiają one do firm, organizacji, ale przede wszystkim do ludzi. Do osób, które swoją pomysłowością, osobowością, energią i charyzmą wpływają na rozwój Gdyni. Tak jak jej historyczni budowniczowie.Podczas XIII sesji Rady Miasta Gdyni, która odbyła się 22 stycznia 2025 r. radni podjęli uchwały w sprawie przyznania Medalu: Marii Jolancie Sołtysik, Leszkowi Kajetanowi Kilanowskiemu oraz Januszowi Jarosińskiemu. Maria Jolanta Sołtysik Na zdj. profesor Maria Jolanta Sołtysik odbiera Medal im. E. Kwiatkowskiego. Z lewej przewodniczący RMG Tadeusz Szemiot, z prawej prezydent Aleksandra Kosiorek (fot. Michał Puszczewicz)Profesor Maria Jolanta Sołtysik, architekt, historyk architektury, profesor zwyczajny Politechniki Gdańskiej jest gdynianką od trzeciego pokolenia. Jej rodzina już w latach dwudziestych przyjechała do Gdyni budować miasto.Po ukończeniu podstawowej szkoły powszechnej i podstawowej szkoły muzycznej w 1963 roku rozpoczęła naukę w III Liceum Ogólnokształcącym w Gdyni. W 1972 roku zdobyła dyplom architekta na Wydziale Architektury Politechniki Gdańskiej. Później podjęła tam pracę dydaktyczno-naukową, którą kontynuuje do dziś.Głównym tematem prowadzonej przez Marię Jolantę Sołtysik pracy badawczej są dzieje i architektura Gdyni. Fascynacja tą tematyką zdefiniowała całą jej karierę zawodową i naukową– od stopnia doktora po tytuł profesorski. Przez wiele lat kierowała Katedrą Historii Architektury i Konserwacji Zabytków na swej macierzystej uczelni, a uznaniem jej pozycji zawodowej jest członkostwo i funkcje w prestiżowych stowarzyszeniach naukowych, polskich i zagranicznych.Jako architekt i historyk architektury profesor Sołtysik od początku swej działalności zawodowej współpracuje z władzami Gdyni. Od 1995 do 2019 roku była członkiem Miejskiej Komisji Urbanistyki i Architektury oraz Rady Programowej ds. Badania Dziejów Gdyni. Stale też współpracuje z Urzędem Miejskiego Konserwatora Zabytków, wykonując szereg projektów oraz prac studialnych z dziedziny ochrony dziedzictwa Gdyni.Największym osiągnięciem profesor Sołtysik jest wprowadzenie gdyńskiej architektury i urbanistyki na karty historii – zarówno polskiej, jak i europejskiej oraz stworzenie podstaw teoretycznych dla ochrony dziedzictwa modernistycznej Gdyni. W swoim bogatym dorobku ma ponad 100 publikacji naukowych i popularno-naukowych na ten temat, zarówno polskich, jak i zagranicznych. Są one dostępne w zbiorach wszystkich liczących się bibliotek.W latach 70., kiedy Sołtysik zaczynała swoją pracę, wiedza o urbanistyce i architekturze Gdyni była znikoma. Wydana w 1993 roku jej pierwsza książka pt. „Gdynia – miasto dwudziestolecia międzywojennego. Urbanistyka i architektura” stanowiła wyraźny przełom w tej dziedzinie, wytyczając drogę i nowe standardy dla dalszych badań oraz budząc szerokie zainteresowanie tą tematyką.Kolejna książka wydana w 2003 roku pt. „Na styku dwóch epok. Architektura gdyńskich kamienic okresu międzywojennego”, przyczyniła się do objęcia ochroną konserwatorską dziedzictwa przestrzennego Śródmieścia Gdyni. Inspirowała wpisy do rejestru zabytków zarówno poszczególnych obiektów, jak i dokonany w 2007 roku wpis całego zespołu Śródmieścia Gdyni.Rok wcześniej na jednej z gdyńskich konferencji profesor Sołtysik poddała myśl podniesienia Śródmieścia do rangi Pomnika Historii. Idea ta została urzeczywistniona w 2015 roku, a merytoryczne uzasadnienie tego aktu powstało przy współpracy z panią profesor.Maria Jolanta Sołtysik była współinicjatorką ważnego cyklu międzynarodowych konferencji naukowych „Modernizm w Europie – modernizm w Gdyni”, które są organizowane przez miasto co dwa lata. Jest też redaktorem naukowym dziewięciu tomów monograficznych wydanych każdorazowo po tych konferencjach. Zarówno te konferencje, jak i monografie zyskały wysoką rangę międzynarodową, utrwalając pozycję Gdyni jako ważnego ośrodka światowego modernizmu.Dorobek profesor Sołtysik jako badacza i konserwatora dziedzictwa architektonicznego XX wieku stworzył także podstawy naukowe dla kilku dużych, prestiżowych realizacji konserwatorskich na terenie miasta, a w tym między innymi rewaloryzacji gmachu Zarządu Portu Morskiego, budynku Dworca Kolejowego, dawnego Dworca Morskiego wraz z jego adaptacją na Muzeum Emigracji oraz neogotyckiego pałacu i parku w Orłowie, a historycznie w Małym Kacku.W ostatnich latach Maria Jolanta Sołtysik była współautorką wniosku o wpis Śródmieścia Gdyni na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, który to wniosek został oficjalnie przyjęty w 2023 roku przez Ministerstwo Kultury i wysłany w imieniu Rzeczpospolitej Polskiej do Komitetu UNESCO w Paryżu.Podjęta przez profesor Sołtysik działalność naukowa doprowadziła do wyodrębnienia specyficznego zjawiska w historii architektury, jakim jest gdyński modernizm, a prowadzona przez nią równolegle działalność popularyzatorska przyczyniła się do tego, że zjawisko to zostało uznane za swoisty znak firmowy Gdyni – nie tylko przez środowisko naukowe, ale też przez szeroką publiczność. Laureatka medalu z 2025 rokunadanie Medalu im. Eugeniusza Kwiatkowskiego „Za wybitne zasługi dla Gdyni" p. Marii Jolancie Sołtysik - Medal Nr 85 (Uchwała nr XIII/303/25 Rady Miasta Gdyni z 22 stycznia 2025 r.) Leszek Kajetan Kilanowski Na zdj. (od prawej): Leszek Kajetan Kilanowski, prezydent Aleksandra Kosiorek i przewodniczący Tadeusz Szemiot (fot. Michał Puszczewicz)Leszek Kajetan Kilanowski to żeglarz, sportowiec oraz nauczyciel i popularyzator żeglarstwa. Pomysłodawca i organizator wielu imprez sportowych odbywających się w Gdyni, m.in. Błękitna Wstęga Zatoki Gdańskiej czy Błękitna Gwiazda Optymista.Z morzem i Gdynią Kilanowski jest związany od urodzenia. Jego rodzice przyjechali do nowo powstającego miasta w latach 20. Ojciec Kilanowskiego był bosmanem w Żeglarskim Klubie Oficerskim, a podczas wojny walczył na Oksywiu.Leszek Kilanowski urodził się w 1949 roku w przedwojennym Domu Żeglarza, który dziś jest budynkiem Uniwersytetu Morskiego. Niemal od kołyski uprawiał żeglarstwo – zarówno regatowe, jak i turystyczne. Był wieloletnim reprezentantem Yacht Klubu Stal Gdynia oraz innych klubów. Po zakończeniu kariery sportowca wyczynowego zajął się żeglarstwem regatowym na jachtach balastowych pełnomorskich.Kilanowski to pasjonat żeglarstwa, który potrafił swoją pasją zarazić kolejne pokolenia młodych gdynian. Wychowawca młodzieży, wieloletni komandor i wicekomandor Yacht Klubu STAL Gdynia. Był organizatorem cyklicznych regat dla dzieci i młodzieży oraz dorosłych. Zawodowo związany z Polskim Towarzystwem Kontroli, firmy przedwojennej, zajmującej się kontrolą i pomiarami m.in. statków. Dziś nadal jest aktywny zawodowo i zajmuje się pomiarami statków w portach Gdynia i Gdańsk.Leszek Kajetan Kilanowski był wielokrotnym mistrzem i wicemistrzem Polski oraz okręgu w żeglarstwie. Otrzymał Złoty, Srebrny i Brązowy Krzyż Zasługi oraz odznaczenie Zasłużony dla Żeglarstwa Pomorskiego.Działania Kilanowskiego na rzecz młodzieży oraz te związane z organizacją wielu imprez sportowych promowały żeglarstwo w Gdyni, a tym samym Gdynię wśród żeglarzy. Laureat medalu z 2025 roku nadanie Medalu im. Eugeniusza Kwiatkowskiego „Za wybitne zasługi dla Gdyni" p. Leszkowi Kajetanowi Kilanowskiemu - Medal Nr 86 (Uchwała nr XIII/304/25 Rady Miasta Gdyni z 22 stycznia 2025 r.) Janusz Jarosiński Na zdj. Janusz Jarosiński (w środku), prezydent Aleksandra Kosiorek i przewodniczący Tadeusz Szemiot (fot. Michał Puszczewicz)Choć Janusz Jarosiński urodził się w 1954 roku w Sopocie, jego cala kariera zawodowa związana jest z portem gdyńskim. Przeszedł drogę od ekspedytora portowego, poprzez kierownika magazynu, kierownika działu, dyrektora ds. eksploatacyjno-handlowych, członka zarządu do prezesa zarządu.Przez pierwsze lata zatrudnienia dogłębnie poznał gdyński port, pracując na Terminalu Drobnicowym w Dziale Głównego Dyspozytora Portu i Dziale Handlowym. Pod koniec lat 80. współtworzył Dział Marketingu.Jego wieloletnie doświadczenie i zdolności menedżerskie zostały poddane szczegółowej weryfikacji w latach 90., gdy swoje wysiłki koncentrował na sprawnym przejściu portu od gospodarki centralnie sterowanej do gospodarki rynkowej oraz konsekwentnym tworzeniu organizacji zdolnej do efektywnego funkcjonowania. Aktywnie współuczestniczył w przemianach strukturalnych własnościowych portu Gdynia, czego efektem było utworzenie tzw. spółek córek, przygotowanie ich do samodzielnego funkcjonowania, a następnie do prywatyzacji.Ostatnie lata pracy Janusza Jarosińskiego były niezwykle owocne dla funkcjonowania gdyńskiego portu. Liczne inwestycje infrastrukturalne, nowe obiekty wybudowane pod potrzeby rynku, znaczący partnerzy biznesowi oraz sprawna kooperacja z bliższym i dalszym otoczeniem, pozwoliły na utworzenie stabilnych podstaw dla dalszego umacniania pozycji rynkowej Spółki Zarząd Morskiego Portu Gdynia S.A.Skuteczność podejmowanych przez niego działań pozwoliła na zbudowanie silnej pozycji portu Gdynia na rynku bałtyckim i wypracowanie stabilnych, opartych na współpracy i wzajemnym zrozumieniu relacji oraz kontaktów z partnerami biznesowymi.Janusz Jarosiński to nie tylko skuteczny menedżer, ale również gdyński patriota. W trakcie jego kadencji w porcie i współpracy z miastem powstało wiele inwestycji. Wśród nich m.in. układy drogowe ulic Janka Wiśniewskiego i Polskiej oraz zmodernizowane nabrzeże Pomorskie, jedno z bardziej reprezentacyjnych miejsc miasta. Dworzec Morski wyremontowany przez miasto, w którym mieści się obecnie Muzeum Emigracji, został wydzierżawiony od Zarządu Morskiego Portu Gdynia S.A. Warto pamiętać, że budowane przez port obiekty powstawały z uwzględnieniem historii naszego miasta i we współpracy z miejskim konserwatorem zabytków. Laureat medalu z 2025 roku nadanie Medalu im. Eugeniusza Kwiatkowskiego „Za wybitne zasługi dla Gdyni" p. Januszowi Jarosińskiemu - Medal Nr 87 (Uchwała nr XIII/305/25 Rady Miasta Gdyni z 22 stycznia 2025 r.) Opublikowano: 10.02.2025 22:30 Autor: Magdalena Śliżewska (magdalena.slizewska@gdynia.pl) Zmodyfikowano: 06.03.2025 12:46 Zmodyfikował: Paweł Jałoszewski