Miasto Gdynia - jako jedyne z Europy Środkowo-Wschodniej - zostało wyróżnione w konkursie „Access City Award", organizowanym przez Komisję Europejską. W konkursie nagradzane są miasta krajów UE w najwyższym stopniu przyjazne i dostępne dla osób niepełnoprawnych. Ceremonia rozdania nagród odbyła się 3 grudnia w Brukseli podczas konferencji z okazji Europejskiego Dnia Osób Niepełnosprawnych. O nagrodę mogły ubiegać się wszystkie miasta krajów Unii Europejskiej z liczbą mieszkańców powyżej 50 tysięcy. Do tegorocznej, trzeciej edycji „Access City Award" wpłynęło prawie 100 aplikacji z 20 państw członkowskich. Obok Gdyni w gronie miast nominowanych znalazły się: Berlin (Niemcy), Bilbao (Hiszpania), Nantes (Francja), Pampeluna (Hiszpania), Sztokholm (Szwecja) i Tallaght (Irlandia). Nagrodę Access City Award 2013 otrzymał Berlin. POLITYKA GDYNI WOBEC OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH Gdynia od lat realizuje politykę społeczną włączającą osoby niepełnosprawne we wszystkie sfery aktywności. Chce być miastem równych szans, dostępnym dla każdego. W 1999 r. został powołany Pełnomocnik Prezydenta Miasta Gdyni ds. Osób Niepełnosprawnych, który koordynuje wszystkie działania Miasta związane z uczestnictwem osób niepełnosprawnych w życiu społecznym. Współpracuje z nim Samodzielny Referat ds. Osób Niepełnosprawnych w Urzędzie Miasta Gdyni. Na kształt polityki wpływają przyjęte przez Gdynię istotne dokumenty. W 2000 r. Rada Miasta uchwaliła „Program kompleksowych działań na rzecz osób niepełnosprawnych". W 2002 roku zaś jako pierwsza w kraju przyjęła dokument „Agenda 22" - wytyczne, na podstawie których władze lokalne opracowują plany polityki społecznej wobec osób niepełnosprawnych, w oparciu o standardy ONZ. W 2010 r. Rada Miasta przyjęła „Deklarację barcelońską". Także w tym przypadku Gdynia była pierwszym polskim miastem, które to uczyniło. Dokument wskazuje cele polityki lokalnych władz na rzecz osób niepełnosprawnych. PRZESTRZEŃ MIEJSKA Gdynia wychodzi z założenia, że to, co jest dostępne dla osób niepełnosprawnych, jest również dostępne dla innych. W mieście istnieją już odpowiednio dostosowane obiekty sportowe i kulturalne, jak chociażby Hala Sportowo-Widowiskowa „Gdynia". Na widowni jest 20 miejsc dla osób z niepełnosprawnością, a w razie potrzeby skorzystać można z dodatkowych - bezpośrednio na płycie boiska. Podczas imprez sportowych wykorzystywana jest audiodeskrypcja dla osób niewidomych. Także dworzec PKP Gdynia Główna został w pełni przystosowany do potrzeb osób niepełnosprawnych. Obiekt wyposażony jest w sześć wind, kasę z obniżonym blatem, podjazd dla wózków przy wejściu głównym. Na posadzkach znajdują się specjalne ścieżki - wypukłe elementy, które ułatwiają niewidomym orientację w terenie. Udogodnienia dla osób niepełnosprawnych znajdują się w gdyńskiej marinie. Na pobliską plażę Śródmieście osoby poruszające się na wózkach mogą wjechać dzięki drewnianemu podestowi. Znajduje się tam duży plac zabaw. Wiele urządzeń jest dostępnych dla dzieci z niepełnosprawnością. TRANSPORT Prawie wszystkie gdyńskie autobusy i trolejbusy są niskopodłogowe. Do końca 2012 r. po ulicach miasta jeździć będą wyłącznie takie pojazdy. Na przystanku można obniżyć ich podłogę do odpowiedniego poziomu, a w szczególnych przypadkach wysunąć rampę ułatwiającą wjazd wózka. Dla osób niepełnosprawnych, które nie mogą samodzielnie korzystać z komunikacji miejskiej, już w 1994 r. uruchomiono specjalny transport funkcjonujący w systemie usług na zamówienie. KAMPANIE SPOŁECZNE Podnoszenie świadomości i wrażliwości społecznej jest tak samo istotne jak tworzenie infrastruktury. Pozwala uświadomić bariery psychiczne, zarówno wśród osób pełnosprawnych, jak i niepełnosprawnych. Jednym ze skutecznych instrumentów są kampanie społeczne. Przełamywaniu stereotypów myślenia o niepełnosprawności służy konkurs „Gdynia bez barier", w którym wyróżniani są autorzy ciekawych pomysłów i już zrealizowanych rozwiązań na rzecz osób niepełnosprawnych: osoby indywidualne, organizacje, instytucje. Nagradzane są inicjatywy przyczyniające się do likwidacji barier architektonicznych, komunikacyjnych i społecznych. Dotychczas w trzynastu edycjach konkursu kapituła przyznała 42 nagrody i 38 wyróżnień. Medale „Gdynia bez barier" otrzymały m.in.: Gdyńskie Stowarzyszenie Osób Niesłyszących, Ich Rodzin i Przyjaciół „EFETHA" - za przystosowanie do życia osób głuchych w środowisku osób słyszących; Centrum Integracja w Gdyni (jedno z pięciu w Polsce) - za niekonwencjonalne metody aktywizacji społecznej i zawodowej osób z niepełnosprawnością; Teatr Muzyczny w Gdyni - za kompleksowe dostosowanie dla potrzeb osób z różnego rodzaju niepełnosprawnością, tak aby mogły w pełni uczestniczyć w życiu kulturalnym miasta i korzystać z bogatej oferty teatru. W ramach akcji „Gdynia bez barier" wydawane są także od kilku lat przez Miasto kalendarze, których przesłaniem jest uwrażliwienie na problematykę niepełnosprawności, pobudzanie wyobraźni i łamanie stereotypów dotyczących osób niepełnosprawnych. Są wzruszające i dowcipne, zawsze piękne. Dotychczas wydano m.in.: kalendarz ilustrowany przez artystów malujących ustami i nogami, kalendarz zapisany alfabetem Braille'a, a już możemy zdradzić, że przyszłoroczny inspirowany jest muralami, które powstały w ramach akcji „Zamalowujemy stereotypy". Inicjatywa realizowana od października 2012 r. wraz z Fundacją Aktywnej Rehabilitacji poświęcona jest „Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych". Murale przedstawiające osoby niewidzące, głuchonieme, niepełnosprawne ruchowo oraz osoby z niepełnosprawnością intelektualną w normalnych sytuacjach życiowych pojawią się w różnych miejscach Gdyni. Można je już zobaczyć na falochronie Mariny i przy ul. Podjazd. Do młodzieży ze szkół średnich skierowana jest kampania „Oswajanie z niepełnosprawnością". Uczniowie spotykają się z osobami niepełnosprawnymi: niewidomymi, głuchoniemymi, poruszającymi się na wózkach oraz psychologami. Każdy gość opowiada swoją historię, mówi o problemach, z którymi spotyka się na co dzień, ale też o swoich radościach. Potem młodzież próbuje wykonać jakąś czynność z zawiązanymi oczami, nauczyć się kilku wyrażeń w języku migowym czy pokonać na wózku bariery architektoniczne. Kolejnym elementem jest konkurs „Jak żyć w przyjaźni?". Nauczyciele klas II szkół podstawowych przygotowują scenariusze lekcji, podczas której dzieci będą mogły nauczyć się tolerancji i szacunku dla wszelkiej odmienności, w tym niepełnosprawności. Warto również wspomnieć o kampanii „Każdemu wolno kochać", która porusza trudny temat uczuć, emocji i relacji, gdy jednym z partnerów jest osoba niepełnosprawna. Jej częścią było m.in. spotkanie „Miłość - niepełnosprawna?". W Gdyni organizowane są także konferencje i warsztaty, np. dla właścicieli psów asystujących. Dwukrotnie odbyły się warsztaty architektoniczne dla studentów Politechniki Gdańskiej, którzy poruszali się na wózkach inwalidzkich lub z zawiązanymi oczami poruszali się po mieście przygotowując mapy dostępu. Wnioski prezentowane były na konferencji prasowej, wystawach miejskich, a przede wszystkim stały się inspiracją dla władz miasta. Podobny charakter ma projekt „Gdynia dla wszystkich" realizowany od połowy listopada 2012 r. przez Centrum Współpracy Młodzieży. Grupy składające się zarówno z osób niepełnosprawnych, jak i pełnosprawnych wędrują ulicami Grabówka, sprawdzając, czy dzielnica dostępna jest dla osób niepełnosprawnych, starszych i rodziców z wózkami. Odwiedzają szkoły, sklepy, stacje benzynowe. Wspólnie opracowują propozycje rozwiązań, które ich zdaniem przyczynią się do poprawy sytuacji w gdyńskiej przestrzeni publicznej. Wnioski zaprezentowane zostaną w połowie grudnia. Co roku w mieście odbywają się Targi Aktywnej Rehabilitacji, podczas których można zobaczyć najlepszy sprzęt rehabilitacyjny, poznać ofertę spędzania wolnego czasu, dyscypliny sportowe uprawiane przez osoby niepełnosprawne. Od czterech lat w Gdyni odbywają się zawody pływackie osób niepełnosprawnych, a od dwóch - Ogólnopolski Turniej Siatkówki Plażowej Niesłyszących. Biegaczy, skoczków w dal czy zawodników nordic walking dopingować można podczas Olimpiad Sportowych Osób Niepełnosprawnych w Gdyni. USŁUGI PUBLICZNE Osoby niepełnosprawne, które chciałyby dowiedzieć się o przysługujących ich prawach i przywilejach, mogą zgłosić się do Punktu Obsługi Osób Niepełnosprawnych w gdyńskim magistracie. Osobom głuchoniemym i mającym problemy ze słuchem pomoże tłumacz języka migowego. Informacje dostępne są również: w miejskim portalu internetowym, który został udźwiękowiony w 2004 r., jako pierwszy portal instytucji publicznej w Polsce, i mogą z niego korzystać osoby niewidome i niedowidzące, w biuletynie informacyjnym „Ratusz" oraz w „Gdyńskim Informatorze dla Osób Niepełnosprawnych". W Gdyńskim Centrum Wspierania Przedsiębiorczości działa Referat Aktywizacji Zawodowej Osób Niepełnosprawnych. Referat przydziela środki finansowe na rozpoczęcie działalności gospodarczej, służy radą i pomocą osobom, które chcą podjąć taką aktywność oraz wspiera tworzenie stanowisk pracy. Ponadto organizuje szkolenia i konferencje dla pracodawców, aby zachęcić ich do zatrudniania osób niepełnosprawnych. Bardzo ważną częścią działań samorządu jest współpraca z organizacjami pozarządowymi. W Gdyni zarejestrowanych jest 119 organizacji działających na rzecz niepełnosprawnych mieszkańców. W samym 2012 r. Samodzielny Referat ds. Osób Niepełnosprawnych wsparł je kwotą ponad 1 160 000 zł. Ponadto zawarto umowy na zadania z zakresu rehabilitacji zawodowej i społecznej zlecane fundacjom i organizacjom pozarządowym na łączną kwotę ponad 400 000 zł. NAGRODY DLA GDYNI W 2000 r. prezydent Gdyni Wojciech Szczurek otrzymał medal „Przyjaciel Integracji" za szczególne zainteresowanie problemami i potrzebami osób niepełnosprawnych. Do tej pory jest jedynym spośród prezydentów polskich miast, który otrzymał to wyróżnienie. W 2002 r. Rada Europy przyznała Gdyni swoje najwyższe wyróżnienie - „Nagrodę Europy", m.in. za zaangażowanie Miasta w sprawy społeczne. Gdynia została nagrodzona za działania na rzecz zapewnienia powszechnej dostępności przestrzeni architektonicznej miasta dla osób z niepełnosprawnością, a Hala Sportowo-Widowiskowa „Gdynia" otrzymała główną nagrodę w konkursie „ Polska bez barier 2009" za najlepiej dostosowany do możliwości osób niepełnosprawnych obiekt sportowy w kraju. Beata Wachowiak-Zwara, która od 1999 r. jest Pełnomocnikiem Prezydenta Miasta Gdyni ds. Osób Niepełnosprawnych, została „Człowiekiem bez barier 2011". W konkursie organizowanym przez Stowarzyszenie Przyjaciół Integracji biorą udział osoby z niepełnosprawnością, których społeczna aktywność, zaangażowanie i postawa są przykładem dla innych i motywacją do przełamywania barier w życiu codziennym. ***„Access City Award" to prestiżowa nagroda przyznawana od 2010 r. przez Komisję Europejską we współpracy z Europejskim Forum Niepełnosprawności (European Disability Forum) i Europejską Platformę Osób Starszych (AGE Platform Europe). W konkursie wyróżniane są europejskie miasta, które w najwyższym stopniu są przyjazne i dostępne dla osób niepełnosprawnych. O nagrodę mogą ubiegać się wszystkie miasta krajów Unii Europejskiej z liczbą mieszkańców powyżej 50 tysięcy. Jury składające się z ekspertów oraz przedstawicieli organizatorów nagrody wybiera laureatów, które realizują zasadę dostępności w sposób spójny i systematyczny w czterech głównych obszarach: budynki i przestrzeń publiczna, transport i związana z nim infrastruktura, technologie informacyjno-komunikacyjne, obiekty użyteczności publicznej i usługi dla mieszkańców. W szczególności jury bierze pod uwagę wpływ inicjatyw na codzienne życie osób niepełnosprawnych oraz miasta jako całości, jakość i trwałość osiągniętych wyników, a także aktywne zaangażowanie osób niepełnosprawnych i reprezentujących je organizacji w planowanie, realizację i utrzymanie polityki miasta na rzecz dostępności. Pierwszym laureatem nagrody było hiszpańskie miasto Ávila, a w ubiegłym roku zwyciężył austriacki Salzburg. *** Przygotowaliśmy dla Państwa materiał filmowy:- mini reportaż dotyczący aktywizacji osób niepełnosprawnych w Gdyni; - pakiet ujęć video dotyczących tematu do wykorzystania;- komentarz prezydenta do nominacji. Wszystkie materiały są w jakości internetowej i HD. Przekazujemy Państwu prawa do ich pobrania i wykorzystania w Państwa relacjach. Materiały do pobrania: http://www.gdynia.pl/dlamediow/7654_81303.html. Zdjęcia do pobrania znajdują się w serwisie foto:http://www.gdynia.pl/dlamediow/7031_81322.html orazhttp://www.gdynia.pl/dlamediow/7031_81306.html. Polecamy także serwis dotyczący tematyki osób niepełnosprawnych na stronie miejskiego portalu internetowego:http://www.gdynia.pl/dla/mieszkancow/gdynia/bez/barier/266_.html. Uwaga! By uzyskać więcej informacji o nagrodzie i materiały prasowe należy kontaktować się w języku angielskim: Luigi di Crocco, e-mail: secretariat@accesscityaward.eu, telefon: 0032 0 4 88 91 56 78. Opublikowano: 03.12.2012 00:00 Autor: Bartosz _Matejko (2009)