Nadal trwają intensywne prace, których celem jest poprawa jakości wody w Śródmieściu Gdyni. Będą one prowadzone do czasu uzyskania potwierdzonej badaniami trwałej jakości wody. Szczegóły w komunikacie.
Co nowego

Gdynia przed 88 laty

88 lat temu 10 lutego 1926 r. Rada Ministrów nadała Gdyni prawa miejskie. Treść rozporządzenia brzmiała:

Rozporządzenie Rady Ministrów
z 10 lutego 1926 r.

o zezwoleniu gminie wiejskiej Gdynia w powiecie wejherowskim w województwie pomorskiem na przyjęcie ustroju według pruskiej ordynacji miejskiej dla sześciu wschodnich prowincyj z dnia 30 maja 1853 r. (Zb. ust. pr. str. 261).

Na mocy § 1 ustęp 2 pruskiej ordynacji dla gmin wiejskich siedmiu wschodnich prowincyj z dnia 3 lipca 1891 r. (Zbiór ustaw pruskich str. 233) i na mocy art. ustawy z dnia 23 czerwca 1921 roku o wprowadzeniu dekretów, ustaw sejmowych i rozporządzeń Rządu oraz dalszym uzgodnieniu ustawodawstwa na obszarze b. dzielnicy pruskiej (Dz. U. R. P. Nr 75, poz. 511) zarządza się co następuje:

§ 1. Gminie wiejskiej Gdynia w powiecie wejherowskim w województwie pomorskiem zezwala się na przyjęcie ustroju pruskiej ordynacji miejskiej dla sześciu wschodnich prowincyj z dnia 30 maja 1853 r. (Zbiór ustaw pruskich str. 261).

§ 2. Wykonanie niniejszego rozporządzenia powierza się Ministrowi Spraw Wewnętrznych."

§ 3. Rozporządzenie niniejsze wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Prezes Rady Ministrów Al. Skrzyński

Minister Spraw Wewnętrznych Wł. Raczkiewicz


W momencie otrzymania praw miejskich Gdynia liczyła 12 tysięcy mieszkańców. W tym samym roku opracowano plan zabudowy Gdyni. Zabudowa miała przypominać rozłożony wachlarz. Główne ulice miasta miały łączyć Śródmieście z morzem. Podstawą miała być linia kolejowa łącząca dworzec kolejowy z Dworcem Morskim, zaś osią ul. Mościckich (obecna ul. Wójta Radtkego), zakończona placem Nadmorskim.  Dzielnice mieszkaniowe miały powstać w Chyloni, Obłużu, Pogórzu i Oksywiu, a dzielnica przemysłowa w dolinie rzeki Chylonki. 

Gdynia nagle stała się wielkim placem budowy o czym pisano w ówczesnej prasie - "Na ulicach, a raczej na rogach wiejskich, pełno kurzu, którego kłęby unoszą się bezustannie w powietrzu, będąc prawdziwmy utrapieniem gości kąpielowych, którzy przybyli do Gdyni z odległych dzielnic Polski dla poratowania zdrowia, a wchłaniają w siebie kurz. (...) Nie można oczywiście dziwić temu, gdyż Gdynia z dawnej wiosczyzny rozbudowuje się na miasto, które w przyszłości ma wzrosnąć, jak powiadają do stu tysięcy"  pisała Gazeta Gdańska w dniu 3 lipca 1926 r.     

Nadanie Gdyni praw miejskich przyczyniło się do dynamicznego rozwoju miasta, który trwa nieprzerwanie aż do dziś. 

Poniżej fotografie ze zbiorów Muzeum Miasta Gdyni prezentujące Gdynię jeszcze przed nadaniem praw miejskich.

Zobacz jubileuszowe uroczystości i wydarzenia z okazji nadania Gdyni praw miejskich.

Początek budowy portu wewnętrznego, w głębi Oksywie i Koszary Marynarki Wojennej w budowie, fot. Roman Morawski, 1925 r. (ze zbiorów Muzeum Miasta Gdyni)

Robotnicy budujący Tymczasowy Port wojenny i Schronisko dla Rybaków, 1922 r., fot. ze zbiorów Muzeum Miasta Gdyni

Widok z rejonu Grabówka na tereny na których wybudowano port wewnętrzny w Gdyni. Na I planie Szosa Gdańska (ob. ul. Morska), 1926, fot. ze zbiorów Muzeum Miasta Gdyni

Obecny plac Kaszubski przy kaplicy sióstr miłosierdzia. W głębi ul. Starowiejska, fot. Roman Morawski,  1924-1926, (ze zbiorów Muzeum Miasta Gdyni)

Widok z Kamiennej Góry na port tymczasowy, fot. Roman Morawski, 1923 r. (ze zbiorów Muzeum Miasta Gdyni)

Panorama Gdyni z rejonu Grabówka. Po środku zabudowani wsi w rejonie obecnej ul. Starowiejskiej, z prawej obecna ul. 10 Lutego. W głębi z lewej port tymczasowy.  fot. Roman Morawski, 1923 r. (ze zbiorów Muzeum Miasta Gdyni)

Robotnicy budujący Koszary Marynarki Wojennej i port wojenny na Oksywiu, fot. Roman Morawski, 1.05.1926 r. (ze zbiorów Muzeum Miasta Gdyni)

Widok z Kamiennej Góry   w stronę Oksywia . Na I planie ul. Kaszubska (ob. Sienkiewicza). Dalej łazienki kąpielowe i drewniany pomost. W głębi port tymczasowy, fot. Roman Morawski 1925 r. (ze zbiorów Muzeum Miasta Gdyni)

Budowa Łazienek Kąpielowych przy promenadzie nadmorskiej,  1925 r., fot. ze zbiorów Muzeum Miasta Gdyni

Panorama Gdyni od strony port tymczasowego. Na I planie zabudowania  w rejonie obecnej  ul. Węglowej (z prawej str.)., fot. Roman Morawski, 1925 r. ( ze zbiorów Muzeum Miasta Gdyni)

Widok z drewnianego pomostu na Kamienną Górę. Na I planie pierwsze łazienki kąpielowe (wybudowane w 1904 r.), fot. Roman Morawski, 1923-1924 (ze zbiorów Muzeum Miasta Gdyni)

Kościół Najświętszej Marii Panny przy ul. Świętojańskiej, fot. Roman Morawski, 1924 r. (ze zbiorów Muzeum Miasta Gdyni)

Budowa dworca kolejowego w Gdyni. W głębi  budujący się port., fot. Roman Morawski, 1925 r. (ze zbiorów Muzeum Miasta Gdyni)

Regaty żeglarskie w Gdyni, ok. 1924 r., fot. ze zbiorów Muzeum Miasta Gdyni

Tereny na których powstał port w Gdyni (obecnie zaplecze nabrzeża Duńskiego), 1925 r., fot. ze zbiorów Muzeum Miasta Gdyni

Poświęcenie kamienia węgielnego pod budowę dworca kolejowego w Gdyni. Prezydent  RP Stanisław Wojciechowski składa podpis na dokumencie, 29.04.1923 r., fot. ze zbiorów Muzeum Miasta Gdyni

Widok z Kamiennej Góry na skwer Kościuszki na którym widoczny biały budynek z tarasem – restauracja „Casino”, 1925-1926, fot. ze zbiorów Muzeum Miasta Gdyni

Plaża gdyńska przy drewnianym molo. Na tablicy zarządzenie wójta informujące o karze za kąpiel i chodzenie w strojach kąpielowych poza łazienkami, fot. Roman Morawski, 1925 r. (ze zbiorów Muzeum Miasta Gdyni)

fot. ze zbiorów Muzeum Miasta Gdyni


Zobacz także:

Na początku było marzenie... - czyli historia Gdyni w dużym skrócie

Gdyński Panteon - czyli sylwetki najważniejszych, wybranych osób, które miały znaczący wpływ na historię Gdyni

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 10 lutego 1926 r. i akt nadania Gdyni praw miejskich - szczegóły.

Księga Gdynian - czyli zbiór kart, zapisanych wspomnieniami około 300 gdynian, który powstała w 2001 r. z okazji 75. urodzin Gdyni.

Jubileuszowa Księga Gdynian cdn... - czyli zaproszenie dla wszystkich gdynian, by dopisali swoje karty do istniejącej już Księgi Gdynian.

Zrobię film dla Ciebie - czyli 10 etiud nakręconych w 2007 r. przez studentów Mistrzowskiej Szkoły Reżyserii Filmowej Andrzeja Wajdy w Warszawie na podst. scenariuszy napisanych przez mieszkańców Gdyni

  • ikonaOpublikowano: 10.02.2014 00:00
  • ikona

    Autor: Michał Kowalski (2011)

ikona

Najnowsze