Uroczysta gala 25-lecia gdyńskiego samorządu

27 maja 1990 roku odbyły się w pierwsze wybory samorządowe w powojennej Polsce. Z tej okazji w przededniu 25. rocznicy spotkali się radni Gdyni wszystkich siedmiu kadencji: począwszy od tych, wybranych ćwierć wieku temu, aż po tych aktualnie zasiadających w ławach radnych. Jubileuszowa gala odbyła się w PPNT Gdynia.

Spotkali się ci, którzy zaczynali niemalże od zera rozwiązywanie fundamentalnych miejskich problemów, z tymi, którzy obecnie dbają o jak najwyższą jakość życia gdynian. W jednym miejscu pojawili się wszyscy dotychczasowi przewodniczący Rady Miasta Gdyni.

Wszystkie te osoby (a w przypadku 20 osób już nieżyjących - ich rodziny) otrzymały specjalnie wybite na tę okazję medale 25-lecia samorządu Gdyni, a także po raz pierwszy zaprezentowano film o 25-leciu samorządu gdyńskiego, zrealizowany przez Małgorzatę Sokołowską (scenariusz), Justynę Zając (reżyseria) i Izę Dorotę Uhlenberg (montaż), film o 25-leciu samorządu gdyńskiego. W trakcie gali głos zabrali także najstarszy i najmłodszy gdyński radny - prof. Zygmunt Polański (I kadencja) i Marika Domozych (VII kadencja).

Została również przygotowana specjalna publikacja książkowa, zawierająca szereg skrupulatnie zgromadzonych informacji o gdyńskiej radzie miasta wszystkich kadencji, jej decyzjach, uchwalonych rezolucjach. Publikacja zawiera także biogramy wszystkich gdyńskich samorządowców od 1990 roku do dnia dzisiejszego, zarówno tych, którzy pełnili tę funkcję kilka miesięcy, rok, kadencję czy siedem, zarówno tych, którzy obejmowali mandat bezpośrednio w wyniku wyborów, jak również tych, którzy obejmowali go w wyniku rezygnacji z mandatu innej osoby. Historia tych zmian, życiorysy tych osób, wyniki poszczególnych wyborów to również historia naszego miasta.

25 lat gdyńskiego samorządu, to 7 kadencji rady: 3 pierwsze 50-osobowe i 4 kolejne, gdy mieszkańcy wybierali radę w dwudziestoośmioosobowym składzie. To reprezentanci Komitetów Obywatelskich, Gdyńskiej Inicjatywy Samorządowej, Unii Wolności, AWS, Konwencji Gdyńskiej, Naprzód Gdynio!, SLD, Samorządności oraz radni niezależni. To osoby, dla których sala rady miasta była startem do działalności do urzędach centralnych (Tadeusz Aziewicz), sejmiku samorządowym (Lech Żurek, Andrzej Bartnicki), parlamencie (Tadeusz Aziewicz, Andrzej Różański), czy uczelniach wyższych. To także 20 osób, które niestety, nie żyją, wśród nich prezydent Gdyni Franciszka Cegielska, czy wiceprezydenci Maciej Brzeski i Henryk Majkowski. W gronie gdyńskich radnych byli także m.in. Władysław Kozakiewicz - mistrz olimpijski w skoku o tyczce, znani przedsiębiorcy Janusz Leksztoń, Krzysztof Mielewczyk, Karol Hebanowski - obecny właściciel "Cyganerii" i klubu muzycznego "Ucho", Andrzej Boczek - obecnie prowadzący działalność deweloperską, czy Zbigniew Koriat - ostatni Prezydent Gdyni przed demokratycznymi wyborami ale także Adam Gotner - jeden z uczestników wydarzeń Grudnia ‘70.

Przez salę rady miasta przewinęły się (choć nigdy naraz) i rodzeństwa (Jacek Milewski, Danuta Styk), małżeństwa (Łukasz Cichowski, Mariola Śrubarczyk-Cichowska), a pracujący w RM I kadencji Jan Schmidt pewnie nie spodziewał się, że 16 lat później aktywność w radzie podejmie jego późniejszy zięć, Marcin Horała. Zapewne także Stanisław Szwabski, obejmując mandat radnego w 1990 roku nie liczył na to, że 25 lat później, będzie jedynym radnym sprawującym nieprzerwanie tę funkcję przez 7 kadencji.

25 lat temu, dokładnie 27 maja 1990 r. Polacy - po raz pierwszy od ponad 50 lat – mogli dokonać elekcji swoich lokalnych władz w rzeczywiście wolnych , demokratycznych wyborach samorządowych.

Prace nad reformą samorządową - jedną z fundamentalnie reformujących ustrój administracyjny kraju - zainicjowane zostały w Senacie, pierwszej izbie wybranej w wolnych wyborach 4 czerwca 1989 r., a zakończyły się uchwaleniem przez Sejm kontraktowy 8 marca 1990 r. pakietu ustaw samorządowych, umożliwiających utworzenie pierwszego w Polsce autentycznego samorządu – rad gmin.

Celem reformy samorządowej było wyzwolenie obywatelskiej aktywności, gospodarności, dbałości i odpowiedzialności za dobro wspólne - cech drzemiących w Polakach przez dziesiątki lat systemu politycznego, opartego na centralnym, zbiurokratyzowanym zarządzaniu. Mieszkańcy i wybrane przez nich lokalne władze stawali się wreszcie rzeczywistymi gospodarzami miast i wsi.

Ponad 2500 tysiąca polskich gmin rozpoczęło działalność, która po 25 latach jest oceniana jako największy sukces przemian systemowych w wolnej Polsce.

Liderem tych przemian jest od początku nasze miasto – GDYNIA, która z impetem wstąpiła na tory szybkich, nowoczesnych reform. Dzisiejsza pozycja Gdyni - miasta pięknego, nowoczesnego - prawdziwie europejskiego – ma swoje fundamenty w podejmowanych na początku lat 90-tych strategicznych decyzjach.

fot. Karol Stańczak