Komunikaty dla mediów

Program wsparcia rodzin zastępczych na szóstkę z plusem

Wszechstronna pomoc samorządu dla rodzin zastępczych, otwarcie nowej, unikatowej w skali kraju wysokospecjalistycznej placówki oraz malejąca liczba dzieci trafiających do systemu pieczy zastępczej to tylko niektóre z efektów Gdyńskiego Programu Wsparcia Rodziny i Rozwoju Pieczy Zastępczej. Od lat w naszym mieście udaje się wprowadzać standardy zdecydowanie wcześniej niż wymagają tego ogólnopolskie przepisy. Dzięki temu Gdynia stała się wzorem dla innych miast, czego wyrazem są liczne nagrody i wyróżnienia. W środę rada miasta uchwaliła kontynuację programu na lata 2017-19.

- Ostatnie kilka lat to bez wątpienia okres konsekwentnego budowania i ulepszania gdyńskiego systemu wsparcia rodziny i rozwoju pieczy zastępczej, który już od jakiegoś czasu przynosi znakomite efekty – podkreśla Michał Guć, wiceprezydent Gdyni. – Jako samorząd jesteśmy w ogólnopolskiej awangardzie zarówno jeśli chodzi o realizację zapisów Ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, jak i o nasze lokalne, innowacyjne rozwiązania.
Warto podkreślić dynamiczny rozwój gdyńskiej rodzinnej pieczy zastępczej. Miasto od dłuższego czasu kompleksowo wspiera osoby pełniące funkcję rodzin zastępczych i prowadzące rodzinne domy dziecka. Mogą liczyć zarówno na pomoc finansową, jak i na specjalistyczne wsparcie koordynatorów, psychologów, pedagogów i terapeutów.

- Unikatowym rozwiązaniem w skali kraju jest choćby to, że gdyński samorząd finansuje m.in. wynajem domów na potrzeby rodzinnych domów dziecka i ma specjalną ofertę dla tych, którzy mając odpowiednie kwalifikacje chcą pełnić tę trudną misję – dodaje Michał Guć.
 
Oprócz niepodważalnych zalet wychowawczych - dla dziecka forma rodzinna jest lepsza od każdej, nawet najlepiej zorganizowanej instytucji -  takie rozwiązanie w dłuższej perspektywie ma swoje uzasadnienie ekonomiczne. Miesięczny koszt utrzymania dziecka w rodzinie zastępczej czy rodzinnym domu dziecka waha się od 660 do 1200 zł, w tzw. pieczy instytucjonalnej - od 3200 do nawet 5300 zł. 
 
Co warte podkreślenia, w Gdyni każde dziecko poniżej 10 roku życia, które z różnych względów decyzją sądu trafia do systemu, umieszczane jest w rodzinnych formach opieki. W Polsce ten standard ma obowiązywać dopiero od 2021 roku.

Ostatnie lata to również olbrzymie wzmocnienie działań profilaktycznych, skierowanych głównie dla rodzin zagrożonych rozpadem i nacisk na poprawę ich sytuacji. Warto tu wymienić m.in. różne formy i intensywność pracy socjalnej w MOPS, dostosowanej do potrzeb i problemów konkretnych rodzin, pracę asystentów rodziny oraz 14 placówek wsparcia dziennego (dawne świetlice socjoterapeutyczne), które prowadzone są przez organizacje pozarządowe i stanowią ważny element międzyinstytucjonalnej sieci wsparcia dla rodzin.

- Efektem tego jest wyraźnie zauważalny spadek liczby dzieci, które decyzją sądu trafiają do systemu opieki – powiedział Franciszek Bronk, z-ca dyrektora MOPS ds. wsparcia dziecka i rodziny. -  Na przestrzeni ostatnich czterech lat jest ich mniej aż o 50 proc. W 2013 roku do systemu trafiło 120 dzieci, natomiast w 2016 tylko 60. Ponadto od kliku lat zauważamy, że więcej dzieci „wychodzi” z systemu, niż do niego trafia. W 2016 roku odeszła prawie setka dzieci na skutek powrotu do rodzin naturalnych, adopcji i usamodzielnienia po osiągnięciu dorosłości.

Gdyński samorząd sukcesywnie rozwija również system wsparcia wysokospecjalistycznego dla dzieci. W 2016 roku uruchomiono Gdyńskie Centrum Diagnozy i Terapii FASD (Spektrum Alkoholowych Uszkodzeń Płodu). Jest to pierwsza tego typu placówka w Polsce w całości finansowana przez samorząd.

- W Gdyńskim Centrum Diagnozy i Terapii FASD dzieci mogą liczyć na pomoc psychiatry, psychologa, psychoterapeuty, neurologa i fizjoterapeuty – dodaje Michał Guć. – Dzieci z FAS, w zależności od stopnia szkód poczynionych przez alkohol pity przez matkę w ciąży, odzyskują pewną sprawność, która pozwala funkcjonować mimo przeciwności. Udzielana systematycznie fachowa pomoc może sprawić, że takie osoby nie muszą być zdane na ciągłą obecność opiekuna lub pobyt w placówce dla osób niepełnosprawnych.

Gdyński Program Wparcia Rodziny i Rozwoju Pieczy Zastępczej na lata 2017-19 skupia się  przede wszystkim na kontynuacji i utrzymywaniu dobrych rozwiązań. Nowością jest element dotyczący usamodzielnianych wychowanków rodzinnych domów dziecka i placówek instytucjonalnych.

- Wejście w dorosłość dla osób usamodzielnianych to niezwykle ważna i często trudna chwila w ich życiu – dodaje Franciszek Bronk. – Czasami najlepsze efekty daje pomoc i asysta specjalistów. Gdyński program przewiduje  powołanie w najbliższym czasie tzw. biura mentoringu oraz powołanie funkcji profesjonalnego opiekuna osoby usamodzielnianej. W planach jest również pozyskanie i wyremontowanie lokali, z przeznaczeniem na mieszkania wspierane zwłaszcza dla tych młodych ludzi, którzy borykali się z różnymi problemami zdrowotnymi. Chcemy, aby docelowo funkcjonowało dziesięć takich mieszkań.

- Kolejne lata realizacji programu będą służyć przede wszystkim utrzymaniu i poprawianiu tego, co już udało się nam w Gdyni wypracować, ale mamy kilka nowych pomysłów – podsumowuje Michał Guć. – Świadectwem tego, że zmierzamy we właściwym kierunku niech będzie fakt, że od kilku lat gdyńskie rozwiązania stanowią źródło dobrych praktyk dla innych samorządów. Odbywają się u nas wizyty studyjne, podczas których specjaliści z różnych miejsc w kraju przyglądają się naszej pracy. W zeszłym roku Gdynia była gospodarzem Ogólnopolskiego Zlotu Asystentów Rodziny. Swoją wymowę mają również nagrody i wyróżnienia – nagroda Prezydenta RP „Dobry klimat dla rodziny” przyznana w 2014 roku i trzy razy z rzędu, w latach 2015-2017, wyróżnienie od ogólnopolskiej Koalicji na rzecz Rodzicielstwa Zastępczego.

ikona