Muzeum II Wojny Światowej w sobotę 20 kwietnia 2013 r., przygotowało historyczny happening nawiązujący do konspiracyjnej działalności prowadzonej przez Polskie Państwo Podziemne podczas wojny.Ponad 50 rekonstruktorów, odtwarzających żołnierzy oraz ludność cywilną, można było spotkać na ulicach Gdyni. Odgrywali oni scenki z życia członków tajnej konspiracji, działających przeciwko niemieckim okupantom. Celem wydarzenia jest przekazanie informacji dotyczących „Akcji N”, będącej szeregiem działań o charakterze antyhitlerowskim, w ramach której drukowano ulotki i gazetki oraz wysyłano fałszywe informacje do obywateli i instytucji III Rzeszy. Działania w przestrzeni miejskiej mają zwrócić uwagę na pozamilitarną i tajną aktywność członków Polskiego Państwa Podziemnego oraz na warunki życia codziennego w czasie okupacji.Podczas historycznego happeningu można było zobaczyć akcje dywersyjne odtwarzane przez rekonstruktorów wcielających się w postaci działające w konspiracji. Mieszkańcy Gdyni zostali włączeni do wspólnych działań przeciw okupantom, otrzymali gazetki stylizowane na druki wydawane w czasie wojny. Zobaczyli także scenki obrazujące jak wyglądało życie codzienne podczas okupacji m. in. kontrola dokumentów, bagażu, pościgi za kolaborantami.Rys historyczny:Akcja „N” stanowiła zbiorczą nazwę dla licznych działań dywersyjnych i propagandowych, prowadzonych w środowiskach niemieckich podczas II Wojny Światowej. Akcja została zainicjowana w kwietniu 1941 r. i rozwijała się w ciągu kolejnych trzech lat. Była kierowana przez referat „N” powołany w strukturach Polskiego Państwa Podziemnego, miała na celu prowadzenie walki psychologicznej z okupantem - obniżanie morale i osłabianie ideologii niemieckiej za pośrednictwem fałszywej prasy i ulotek, redagowanych w języku niemieckim i skierowanych do Niemców. Miały one zgodnie z założeniem do złudzenia przypominać materiały drukowane przez Niemców. Kierownikiem Akcji „N” był Tadeusz Żenczykowski, pseudonim „Kania”.Gazetka, która była rozdawana podczas akcji jest stylizowana na oryginalne druki wydawane w ramach Akcji „N”.Tło historyczne wydarzeń:Okupacja PolskiPodział Polski po klęsce 1939 roku pomiędzy III Rzeszę i ZSRR był regulowany przez „Traktat o granicach i przyjaźni” podpisany już 28 września przez obu agresorów. Ziemie zajęte przez wojska niemieckie częściowo włączono do Rzeszy, częściowo przekształcono w Generalne Gubernatorstwo. Najtrudniejsze warunki dla Polaków zaistniały na terenach włączonych do Niemiec, to znaczy na Pomorzu, Śląsku, Łodzi i Ciechanowskiem. Tereny te miały być w krótkim czasie całkowicie zgermanizowane. Zakazano tam używania języka polskiego, Polaków, których nie udało się przekonać lub zmusić do podpisania tzw. Volkslisty planowo wysiedlano lub eksterminowano.Opór wobec okupantówOpór wobec okupantów został podjęty jeszcze w czasie walk regularnych oddziałów Wojska Polskiego we wrześniu 1939 r. Z czasem większość spontanicznie tworzonych organizacji konspiracyjnych zostało podporządkowanych komendzie Związku Walki Zbrojnej – Armii Krajowej i rządowi polskiemu w Londynie. Tak ukształtowało się Polskie Państwo Podziemne – fenomen na skalę okupowanej Europy.Polskie Państwo Podziemne nie było zwykłą konspiracją, lecz kontynuacją przedwojennej państwowości. Władze krajowe stanowiły konspiracyjną reprezentację władz polskich w Londynie. W podziemiu stworzone zostały władze administracyjne obejmujące cały obszar przedwojennego kraju. W ramach tego państwa działało tajne sądownictwo i szkolnictwo. Było ono też obywatelskim porozumieniem stronnictw politycznych. Podziemna Armia Krajowa stała się częścią składową Polskich Sił Zbrojnych, a jej członkowie uznani zostali za pełnoprawnych żołnierzy Wojska Polskiego. Pamiętając o wysiłku zbrojnym należy stosowną uwagę poświęcić działaniom nie tylko militarnym. Opublikowano: 20.04.2013 00:00 Autor: Michał Kowalski (2011)