Gdynia w trójce najbardziej kulturalnych miast

W najnowszym numerze „Wspólnoty” znalazł się ranking miast pod względem wydatków na kulturę, który objął dwa lata - 2015 i 2016. Gdynia znalazła się w pierwszej trójce w kategorii miast na prawach powiatu (bez miast wojewódzkich). Ranking powstał na podstawie danych, które samorządy przekazują do Ministerstwa Finansów. Poza Gdynią „na pudle” znalazł się Sopot i Wałbrzych.

Pod uwagę wzięto wydatki bieżące i majątkowe, które znajdują się w budżecie w dziale „kultura i ochrona dziedzictwa narodowego” ( dz. 921), łącznie z tych dwóch lat i zostały one przeliczone na głowę mieszkańca. Gdynia konsekwentnie stawia na kulturę jako lokomotywę rozwoju miasta. Lata 2015-2016 należały do najciekawszych, jeśli chodzi o ukończone projekty kulturalne. Otwarto Muzeum Emigracji, Gdyńskie Centrum Filmowe, na deskach Teatru Muzycznego wystawiono po raz pierwszy w Polsce „Notre Dame de Paris”. Wydatki na kulturę osiągnęły poziom 136, 9 mln zł, w tym znajduje się finansowanie lub współfinansowanie dużych imprez i wydarzeń kulturalnych, mecenat kultury, granty przyznane na projekty kulturalne ogólnomiejskie i dzielnicowe, utrzymanie sześciu miejskich instytucji kultury. W podanej kwocie prawie 38 mln zł to wydatki inwestycyjne, w całości wydane w 2015 roku.

Muzeum Emigracji

16 maja 2015 roku, podczas Nocy Muzeów, otwarto Muzeum Emigracji, miejsce wyjątkowe z kilku względów. Jego siedzibą stał się niezwykle starannie odrestaurowany modernistyczny budynek Dworca Morskiego. Na prace konserwatorskie i adaptacyjne Miasto Gdynia pozyskało 16 mln z funduszu Jessica, a kolejnych 16 mln przeznaczyło ze środków własnych na opracowanie i stworzenie wystawy stałej. Odnowienie Dworca Morskiego docenił Generalny Konserwator Zabytków, przyznając mu w 2016 roku I miejsce w konkursie „Zabytek Zadbany”. Jury przyznało nagrodę za kompleksowe i pieczołowicie przeprowadzone prace konserwatorskie, które przyczyniły się do zachowania wartości zabytkowych modernistycznego Dworca Morskiego. Muzeum Emigracji jest placówką niezwykle aktywną, inicjuje projekty artystyczne takie jak pokazy filmowe, wystawy sztuki, festiwale literackie, debaty dotyczące emigracji w różnych jej aspektach. Organizowane są oprowadzania dla osób z niepełnosprawnością, co wciąż jest w Polsce rzadkością. Dla nich stworzono projekt „Muzeum bez Wyjątku”, który cały czas się rozwija. Muzeum oferuje usługi oprowadzania oraz warsztaty edukacyjne dla osób niewidomych i słabowidzących, głuchoniewidomych, osób niesłyszących i i osób z niepełnosprawnością intelektualną. W ciągu dwóch pierwszych lat działalności Muzeum Emigracji odwiedziło w sumie ponad 150 tys. osób.

Gdyńskie Centrum Filmowe

Podobne „włączające” podejście Gdyni widać w drugim dużym projekcie z 2015 roku, projekcie Gdyńskiego Centrum Filmowego. Zostało ono oddane do użytku we wrześniu, przy okazji odbywającego się corocznie Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych. W czasie jego trwania tam jest jego organizacyjne serce. GCF jest siedzibą Pomorskiej Fundacji Filmowej. Tam też przeniosła się Gdyńska Szkoła Filmowa, z którą na stałe współpracują tacy twórcy jak Robert Gliński, Jacek Bławut, Juliusz Machulski i wielu innych. Miasto jest mecenasem tego jedynego w Polsce północnej ośrodka edukacji filmowej, a filmy studentów już dwukrotnie brały udział w konkursie festiwalu w Cannes.

Kulturalna marka Gdyni

Kulturalna marka Gdyni opiera się też na imprezach, które są organizowane lub współfinansowane przez Miasto. To wspomniany już festiwal filmowy, impreza Lato Zaczyna się w Gdyni – Cudawianki, Festiwal Kultur Świata Globaltica, Open’er Festiwal, Ladies’Jazz Festiwal, Nadmorski Plener Czytelniczy. W roku 2015 wydatkowano na nie z budżetu Miasta 8,25 mln zł, a w 2016 r. aż 8,36 mln zł. Prężnie działa też mecenat miasta, na który w latach 2015-2016 przeznaczono ponad 670 tys. zł. Wspierane są tez projekty w dzielnicach. Z tych środków organizowane są imprezy o mniejszym zasięgu, ale bardzo ważne z punktu widzenia lokalnych społeczności takie jak festyny dzielnicowe, koncerty plenerowe, spacery poznawcze. Miasto przyznaje też granty kulturalne dla organizacji pozarządowych, na które wydatkowano w latach 2015-2016 ponad 2,5 mln zł. Gdynia wydaje także własny Kwartalnik Artystyczny „Bliza”, którego redaktorem naczelnym jest znany i ceniony twórca Paweł Huelle. W sumie w mieście funkcjonuje sześć miejskich instytucji kultury: Teatr Miejski im. W. Gombrowicza, Muzeum Miasta Gdyni, Muzeum Emigracji, Centrum Nauki Experyment, Centrum Kultury i Miejska Biblioteka Publiczna, prowadząca 25 filii.
Oferta Teatru Muzycznego z roku na rok staje się coraz bogatsza. Teatr jest prowadzony przez Miasto Gdynię wraz z samorządem województwa pomorskiego. Lata 2015-2016 to razem 14 premier, 486 tys. widzów ( łącznie z wydarzeniami impresaryjnymi) i pierwsze w Polsce wystawienie światowego hitu musicalowego „Notre Dame de Paris”. Ten ostatni spektakl ściąga do Gdyni nie publiczność z całej Polski, ale i ze Skandynawii, Rosji i krajów bałtyckich.

Bogata i zróżnicowana oferta kulturalna, w tym działania z zakresu edukacji kulturalnej, stanowi jeden z kluczowych czynników kształtujących poziom jakości życia. Miasto stara się zapewnić mieszkańcom jak najlepszy dostęp do usług kulturalnych, m.in. poprzez funkcjonującą sieć filii bibliotecznych w dzielnicach. Rozwój inwestycji w kulturę, m.in. utworzenie Gdyńskiego Centrum Filmowego został dostrzeżony i pozytywnie oceniony przez ankietowanych w ramach badania „Moja Gdynia 2030”. Mieszkańcy zauważyli również, że Gdynia otwiera się na turystów i docenili atrakcyjną ofertę kulturalną. Wydarzenia organizowane przez Miasto i instytucje miejskie cieszą się bardzo dużą, rosnącą frekwencją, np. w obydwu gdyńskich teatrach od lat wynosi ona ok. 80-90%, z usług Miejskiej Biblioteki Publicznej aktywnie korzysta zaś ok. 45 tys. osób, około 20% mieszkańców Gdyni.